Cối xay gió 1.000 năm vẫn chạy tốt
Nói đến cối xay gió, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến đất nước Hà Lan. Tuy nhiên, quê hương của những chiếc cối xay gió lâu đời nhất còn tồn tại đến ngày nay lại là ở thị trấn Nashtifan, miền Bắc Iran.
Cối xay gió ở thị trấn Nashtifan vẫn có thể hoạt động tốt sau 1.000 năm. NGUỒN: NATIONAL GEOGRAPHIC
Thị trấn Nashtifan nằm cách biên giới với Afghanistan khoảng 30km. Nơi đây có nguồn năng lượng dồi dào từ gió. Những cơn gió mạnh với tốc độ có thể lên tới 74 dặm/giờ (gần 120km/giờ) và thời gian có gió lớn trong năm khoảng 120 ngày. Người dân địa phương đã biết tận dụng nguồn năng lượng này từ rất sớm. Khoảng năm 500 - 900, những chiếc cối xay gió đầu tiên được xây dựng ở khu vực cao nhất trong thị trấn. Chúng làm từ các nguyên liệu đơn giản như rơm, gỗ và đất sét. Các tấm chắn gió bằng gỗ thiết kế theo chiều ngang nên từ xa trông như những con quay, mỗi cái nằm giữa những bức tường cao gần 20m.
Trong nhiều thế kỷ, nguồn năng lượng từ cối xay gió chủ yếu dùng để nghiền các loại ngũ cốc thành bột. Bên dưới cối xay gió có hệ thống đường hầm dẫn ngũ cốc, cối giã, hệ thống truyền lực. Mặt khác, chúng còn đóng vai trò là một bức tường bảo vệ khu vực dân cư khỏi những trận gió lớn và bão.
Ông Mohammad Etebari, người đã dành gần cả đời để làm nhiệm vụ canh giữ và bảo tồn các cối xay gió cho biết: Hiện nay còn khoảng 30 cái cối xay gió nằm rải rác các khu vực khác nhau trong thị trấn, hầu hết vẫn hoạt động tốt dù đã hơn 1.000 năm tuổi. Năm 2002, cối xay gió được Iran công nhận là di sản quốc gia. Tuy nhiên, điều ông còn băn khoăn là có nhiều năng lượng thay thế hiệu quả hơn nên các cối xay gió vẫn bị bỏ hoang, không còn ai coi sóc nếu ông không thể tiếp tục làm việc khi đã lớn tuổi. Khả năng chúng phải ngưng hoạt động hoàn toàn có thể xảy ra.
THIÊN NGỌC (tổng hợp từ Great big story, Surf Iran)
- Bolero là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
- Âm nhạc có tác dụng giúp... giảm đau tạm thời
- Người đẹp Nicaragua đăng quang Miss Universe 2023 – Mùa giải phá vỡ nhiều rào cản
- Tới mùa thi, cho con em uống nhiều loại thuốc bổ, bồi dưỡng quá mức, liệu có tốt ?
- Nhiều biện pháp ứng phó với xâm nhập mặn
- Chú ý giải quyết những vụ việc giá trị lớn, án tín dụng, ngân hàng
- Nắng nóng vượt kỷ lục: Nhiều quốc gia Đông Nam Á gặp khó khăn
- Điểm tin sáng 3 – 5: Tháng này cả nước nắng nóng nhiều hơn, có nơi đặc biệt gay gắt
- Thiết thực học tập và làm theo gương Bác
- Đồng hành cùng thanh niên, phụ nữ công an cơ sở
- Xây dựng vị trí việc làm để chuẩn bị cho cải cách tiền lương
- Tích cực xây dựng cảnh quan môi trường
- Phấn đấu nguồn thu tiền sử dụng đất đạt 600 tỉ đồng
- Sốt xuất huyết giảm 529 ca nhưng tay chân miệng tăng hơn 500 ca
- Bộ Giáo dục và Đào tạo kiểm tra tiêu chuẩn cơ sở vật chất, thiết bị dạy học tại Hậu Giang
- Người đầu tiên trên thế giới được ghép mắt
- Điền kinh Việt Nam chạy... xuống dốc
- Phát huy lợi thế, thực hiện mục tiêu phát triển