Bạo lực lại gia tăng ở Haiti

Bạo lực liên tục nổ ra khiến Haiti rơi vào tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng cần sự trợ giúp nhân đạo của cộng đồng.

Biểu tình chống bạo lực ở Port-au-Prince, Haiti, ngày 29-3-2022. Ảnh: AP

Liên Hiệp Quốc (LHQ) cho biết: Ít nhất 470 người đã thiệt mạng, bị thương hoặc mất tích do các cuộc đụng độ khốc liệt trong tháng 7 giữa các băng nhóm đối địch ở thủ đô Port-au-Prince của Haiti.

Chỉ tính từ ngày 8 đến 17-7 tại cộng đồng Cite Soleil nghèo khó và đông dân cư trong vùng đô thị Port-au-Prince của nước này đã xảy ra nhiều vụ bạo lực đẫm máu. Mặc dù thông báo LHQ không nói rõ có bao nhiêu người bị sát hại nhưng đã có khoảng 3.000 người đã phải rời bỏ nhà cửa, trong số đó có hàng trăm trẻ em không có người đi kèm, và ít nhất 140 ngôi nhà đã bị phá hủy.

LHQ cho biết thêm, các vụ bạo lực tình dục nghiêm trọng đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng như trẻ em trai do các băng đảng thực hiện cũng xảy ra nhiều hơn. Bà Ulrika Richardson, điều phối viên nhân đạo của LHQ tại Haiti, cho biết: “Các nhu cầu nhân đạo ở Cite Soleil là rất lớn và đang gia tăng do thực trạng nghèo đói, thiếu các dịch vụ cơ bản, bao gồm cả an ninh và bạo lực gia tăng gần đây”.

Theo một báo cáo do Trung tâm Phân tích và nghiên cứu nhân quyền vừa công bố, các băng nhóm hoạt động hiện đã mở rộng phạm vi ảnh hưởng ra ngoài các khu ổ chuột của thủ đô Haiti, thực hiện một làn sóng bắt cóc. Ít nhất 155 vụ bắt cóc đã xảy ra trong tháng 6, tăng gần 40 vụ so với tháng 5.

Haiti đang sa lầy vào một cuộc khủng hoảng chính trị bắt nguồn từ cuộc bầu cử năm 2016 và tình hình càng trầm trọng hơn sau vụ ám sát Tổng thống Jovenel Moise tại nhà riêng của ông vào ngày 7-7-2021. Từ đó, các vụ biểu tình, bạo lực, bắt cóc nhằm vào phụ nữ, trẻ em liên tiếp diễn ra không chỉ nhằm vào người dân trong nước mà còn có cả người nước ngoài. Điển hình như vụ 16 nhà truyền giáo Mỹ, một người Canada bị bắt cóc ở Haiti đòi tiền chuộc với số tiền 1 triệu USD cho mỗi nạn nhân hồi tháng 10-2021.

Hiện Haiti bị cuốn vào vòng xoáy khủng hoảng chính trị, kinh tế, xã hội sâu sắc chưa tìm ra lối thoát. Người dân lâm vào cảnh đói nghèo phải chạy sang Cộng hòa Dominica, quốc gia có chung đường biên giới với Haiti, hoặc di cư tới Mỹ. Từ đó dẫn đến làn sóng tị nạn trái phép sang các quốc gia lân cận.

Trong khi các cơ quan của LHQ đang hỗ trợ nhân đạo cho Haiti đặc biệt là người dân tại Cite Soleil. Hiện các cơ quan chức năng của LHQ đang tìm cách tiếp cận toàn diện và bền vững hơn cho sự phát triển trung và dài hạn của cộng đồng người dân nơi đây.

Trong một động thái liên quan, mới đây Hội đồng Bảo an LHQ đã nhất trí ban hành Nghị quyết yêu cầu các nước thành viên cấm chuyển giao vũ khí cho Haiti, bởi bạo lực băng đảng gây chết người đang nóng lên từng ngày. Nghị quyết cũng áp dụng những biện pháp trừng phạt đối với các thủ lĩnh băng đảng trong vòng 90 ngày kể từ ngày thông qua nghị quyết. Nghị quyết yêu cầu Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cùng với các nước trong khu vực nghiên cứu những phương án để tăng cường an ninh ở Haiti, đồng thời cũng mở rộng nhiệm vụ của Phái bộ hỗ trợ tại Haiti (BINUH) cho đến năm 2023.

BINUH được thành lập theo Nghị quyết 2476 nhằm thực hiện nhiệm vụ chính trị đặc biệt tại Haiti từ ngày 16-10-2019, có hiệu lực trong 12 tháng và có thể được gia hạn định kỳ. BINUH có nhiệm vụ tư vấn cho Chính phủ Haiti thúc đẩy và tăng cường ổn định chính trị; nâng cao quản lý nhà nước, tiến hành bầu cử tự do, công bằng, công khai và tăng cường năng lực cho lực lượng cảnh sát quốc gia Haiti.

LHQ cũng kêu gọi các bên liên quan tại Haiti khẩn trương đạt được thỏa thuận về một tiến trình chính trị cho phép tổ chức các cuộc bầu cử Quốc hội và Tổng thống ngay khi có đủ các điều kiện về an ninh và hậu cần.

Đại sứ Trung Quốc tại LHQ Zhang Jun nhận định nghị quyết của LHQ là một “lời cảnh báo” đối với các băng nhóm ở quốc gia Caribe này và là một “bước đi đúng hướng”.

HN tổng hợp