Phòng ngừa từ sớm tình trạng người chưa thành niên phạm tội

Đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời, không ít người chưa thành niên đã tự tay vẽ nên những nét bút đen trên trang lý lịch trong sáng của cuộc đời mình bằng hành vi phạm pháp. Đáng báo động, tình trạng này lại đang có chiều hướng gia tăng, diễn biến phức tạp cả về tính chất lẫn mức độ nghiêm trọng...

Tòa án nhân dân thị xã Long Mỹ xét xử vụ án trộm cắp tài sản xảy ra tại một trường học.

Nhìn vào các hồ sơ vụ án và tìm hiểu về động cơ gây án của các đối tượng có thể thấy, tội phạm chưa thành niên thường có xuất phát điểm tương đối giống nhau: Thiếu sự quan tâm, giáo dục của cha mẹ; nhận thức về pháp luật còn hạn chế; điều kiện kinh tế gia đình nhiều khó khăn.

Cuối tháng 1 vừa qua, Tòa án nhân dân thị xã Long Mỹ đưa ra xét xử bị cáo N.K.H. (sinh năm 2006), ngụ phường Bình Thạnh, thị xã Long Mỹ về tội trộm cắp tài sản.

Hồ sơ vụ án thể hiện, do cần tiền tiêu xài cá nhân và biết các bạn học chung lớp 12T của một trường THPT trên địa bàn thị xã có mang theo tiền và tài sản có giá trị lớn nên H. đã nảy sinh ý định trộm cắp của các bạn.

Khoảng 9 giờ ngày 24-10-2023, lợi dụng lúc các bạn đi ra ngoài trời học tiết thể dục, H. lén đột nhập vào lớp và lấy trộm 1 chiếc điện thoại di động hiệu iPhone 14 Promax và tiền mặt là 330.000 đồng của 4 bạn cùng lớp rồi đem về nhà cất giấu.

Khi các bạn quay trở lại lớp học và phát hiện bị mất trộm tài sản nên đã báo nhà trường. Ngay buổi trưa cùng ngày, H. thừa nhận hành vi trộm đồ của bạn và chỉ nơi cất giấu tài sản cho cơ quan công an.

Nhận thấy H. có thái độ thành khẩn, ăn năn hối cải, mới phạm tội lần đầu, hiện vẫn chưa đủ 18 tuổi và vẫn còn đang đi học… nên tòa đã tuyên mức án 6 tháng cải tạo không giam giữ nhằm tạo điều kiện cho bị cáo có cơ hội tiếp tục được đến trường đi học, cố gắng sửa chữa lỗi lầm. 

Kết thúc phiên tòa, đọng lại từ vụ án này là nỗi trăn trở về sự quản lý của phụ huynh đối với con em mình đang ở tuổi cắp sách đến trường nên trong một phút nông nổi đã trở thành người phạm tội. Có nên chăng việc trang bị cho con em tài sản là điện thoại có giá trị khá lớn so với lứa tuổi đến trường của các em, là câu hỏi được đặt ra cho các bậc phụ huynh.

Trước đó, Tòa án nhân dân thị xã Long Mỹ cũng xét xử vụ án hình sự về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên địa bàn phường Trà Lồng.

Cụ thể, dù biết con mình chưa đủ tuổi, chưa có bằng lái, nhưng anh P.N.T. (sinh năm 1985) vẫn giao xe cho con là em D. điều khiển dẫn đến vụ tai nạn khiến một nạn nhân tử vong, một nạn nhân thương tích 10%. Vụ án được xem là hồi chuông cảnh tỉnh cho các bậc làm cha mẹ.

Thời gian qua, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tội phạm trong lứa tuổi vị thanh niên, trong đó nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ sự thiếu hiểu biết pháp luật, thiếu sự quản lý, quan tâm chăm sóc, giáo dục của gia đình, nhà trường. Mặt khác, công tác quản lý, giáo dục người chưa thành niên ở các địa phương còn nhiều bất cập; vấn đề hỗ trợ giải quyết việc làm cho số thanh thiếu niên bỏ học, lang thang chưa được quan tâm đúng mức,...

Ông Kiều Văn Thọ, Trưởng Đoàn Hội thẩm Tòa án nhân dân tỉnh, nhận định, người chưa thành niên là đối tượng đang trong giai đoạn hình thành, phát triển nhân cách, trí tuệ, thể lực nên tâm lý khá phức tạp, thiếu ổn định; lứa tuổi này, các em luôn có khuynh hướng tự lập, muốn khẳng định bản thân.

“Thực tiễn xét xử cho thấy, nhiều vụ việc phạm tội xuất phát từ việc gia đình không quan tâm, quản lý con cái chặt chẽ, nhất là trong lứa tuổi vị thành niên đã dẫn đến nhiều hệ lụy đáng buồn, các em vướng vào vòng lao lý quá sớm và đánh mất cả tương lai”, ông Thọ chia sẻ.

Còn theo ông Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, để kéo giảm tình hình phạm pháp hình sự, đặc biệt là việc trẻ hóa tội phạm, người chưa thành niên phạm tội, trong thời gian tới, bên cạnh việc tăng cường công tác đấu tranh với tội phạm thì cũng cần đẩy mạnh công tác phòng ngừa, phối hợp giữa các ngành chức năng với địa phương, nhà trường, gia đình, trong việc quản lý, giáo dục nhận thức cho các em trong lứa tuổi chưa thành niên, từ đó nhằm ngăn chặn, kéo giảm, đẩy lùi từ sớm, từ xa tình trạng người chưa thành niên phạm tội.

Bài, ảnh: B.B