Nhiều thách thức trong hành động giảm tác hại thuốc lá

Những ngày qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã thành lập đoàn giám sát công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn tỉnh. Qua giám sát cho thấy đã có sự chuyển biến tích cực nhưng cũng còn nhiều khó khăn, thách thức cần phải tiếp tục khắc phục.

Giám sát công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Trường THCS Đông Phước A, huyện Châu Thành, vào ngày 9-11.

Nhiều giải pháp giảm tác hại thuốc lá

Ghi nhận tại Trường THCS Đông Phước A, xã Đông Phước A, huyện Châu Thành, hàng loạt giải pháp để xây dựng trường học không khói thuốc lá đã được quan tâm thực hiện. Bà Đào Thị Kim Liên, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Đối với giáo viên, hàng năm đều ký cam kết không hút thuốc lá trong khuôn viên nhà trường, kết quả thực hiện tốt. Đối với học sinh, chúng tôi tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức học sinh về tác hại thuốc lá, phòng ngừa nguy cơ học sinh hút thuốc lá. Trong khuôn viên nhà trường có bảng truyền thông về tác hại thuốc lá. Tăng cường giám sát việc chấp hành các quy định cấm hút thuốc lá trong khuôn viên trường học. Tình trạng hút thuốc lá ở trường học đã giảm rất nhiều, chưa phát hiện trường hợp nào hút thuốc lá ở trường học”.

Công tác tuyên truyền, nhắc nhở, ngăn chặn, xây dựng môi trường không khói thuốc lá cũng được quan tâm ở Trạm Y tế xã Đông Phước A. Cơ sở y tế cũng là nơi luật quy định địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn. Bà Nguyễn Thị Kim Cương, cán bộ phụ trách công tác phòng, chống tác hại thuốc lá Trạm Y tế xã Đông Phước A, thông tin: “Ở Trạm Y tế xã không có nhân viên hút thuốc lá. Chúng tôi gắn biển cấm hút thuốc lá và tuyên truyền bệnh nhân thực hiện nghiêm quy định không được hút thuốc lá trong khuôn viên trạm y tế. Hành vi hút thuốc lá của bệnh nhân, thân nhân người bệnh khi bắt gặp chúng tôi nhắc nhở ngay và yêu cầu bệnh nhân, người thân không tiếp tục hút thuốc lá trong khuôn viên trạm”.

Tương tự, ở Trường THCS thị trấn Cái Tắc, huyện Châu Thành A, các hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá được quan tâm thực hiện. Ông Lê Tam Thái, Hiệu trưởng của trường, cho biết: “Chúng tôi tăng cường giám sát qua đội ngũ cán bộ, giáo viên; đồng thời, có lắp camera giám sát trong khuôn viên nhà trường, vừa giám sát đảm bảo an ninh, an toàn trường học và kiểm soát phát hiện các trường hợp học sinh lén hút thuốc lá nếu có. Đầu năm học này có 1 trường hợp học sinh lén hút thuốc lá ở trường học trong khu vực gần nhà vệ sinh đã được phát hiện, ngăn chặn kịp thời. Đến nay không phát hiện thêm trường hợp học sinh lén hút thuốc lá ở trường học nữa”.

Đây là 3 trong 16 cơ quan, đơn vị, trường học đã được đoàn giám sát công tác phòng, chống tác hại thuốc lá Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh thực hiện giám sát từ đầu tháng 11 đến nay. Theo đánh giá của đoàn giám sát, các đơn vị đã có sự chuyển biến tích cực trong thực hiện phòng, chống tác hại thuốc lá so với những năm trước. Ông Lê Văn Chúc, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: “Qua giám sát, hầu hết các đơn vị đều có quan tâm nhiều hơn đến công tác phòng, chống tác hại thuốc lá. Có thực hiện nhiều biện pháp nhằm giảm tác hại thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc lá ở trường học, cơ sở y tế, cơ quan, đơn vị. Trước đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tập huấn kiến thức, kỹ năng để các trường học, cơ sở y tế nắm vững kiến thức, cách làm để xây dựng cơ sở không khói thuốc lá và môi trường không khói thuốc lá, từng bước giảm thiểu tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người”.

Qua giám sát cũng ghi nhận những hạn chế, khó khăn, thách thức để có thể tiếp tục ngày càng kéo giảm tác hại của thuốc lá, nhất là nguy cơ hút thuốc lá ở học sinh luôn tiềm ẩn.

Trường học lo nguy cơ học sinh hút thuốc lá điện tử

Bà Đào Thị Kim Liên, Hiệu trưởng Trường THCS Đông Phước A, chia sẻ: “Trước đây, ở trường phát hiện học sinh có thuốc lá điện tử trong cặp. Còn năm nay, chưa ghi nhận học sinh hút thuốc lá trong trường học nhưng cũng khó khẳng định không có trường hợp hút thuốc lá điện tử. Học sinh lén hút thuốc lá rất khó kiểm soát dù trường thường xuyên có lực lượng giám sát là thầy cô giáo, đội học sinh xung kích của trường. Thực tế vẫn còn một số ít phụ huynh chưa phối hợp tốt cùng nhà trường để giáo dục học sinh. Môi trường bên ngoài nhà trường luôn tiềm ẩn nguy cơ học sinh bị dụ dỗ, tiếp cận và thử hút thuốc lá, nghiện thuốc lá. Đây là những thách thức của trường trong thời gian tới để bảo vệ học sinh trước tác hại của thuốc lá”.

Ở Trường THCS thị trấn Cái Tắc cũng vậy, ông Lê Tam Thái, Hiệu trưởng Trường THCS thị trấn Cái Tắc, chia sẻ: “Thời gian qua, tại trường đã có tình trạng học sinh lén hút thuốc lá điện tử trong khuôn viên nhà trường. Qua tìm hiểu học sinh bị nhóm thanh niên bên ngoài dụ dỗ mua thuốc lá điện tử. Dù chúng tôi đã tăng cường phối hợp với các ngành liên quan ở địa phương ngăn chặn tối đa nhất. Qua theo dõi, quản lý không tiếp tục phát hiện học sinh hút thuốc lá trong trường, nhưng nguy cơ các em sử dụng thuốc lá điện tử luôn tiềm ẩn. Trường chỉ quản lý các em các thời gian theo thời khóa biểu học tập, còn những thời gian khác chúng tôi không quản lý được nếu các em hút thuốc lá điện tử, hay thuốc lá điếu bên ngoài. Để bảo vệ, ngăn chặn nguy cơ học sinh tiếp cận với thuốc lá nói chung, thuốc lá điện tử nói riêng cần tiếp tục có sự phối hợp quản lý giữa nhà trường, các ngành liên quan và gia đình. Chúng tôi sẽ tiếp tục truyền thông để nâng cao nhận thức học sinh. Song, trường mong muốn được sự hỗ trợ của ngành y tế địa phương tổ chức buổi truyền thông trực tiếp, sinh động, có thể bằng hình thức sân khấu hóa để các em dễ nhớ, dễ tiếp cận. Chúng tôi sẽ tạo điều kiện bố trí truyền thông trọn 1 tiết sinh hoạt trường. Hy vọng sẽ bảo vệ được học sinh trước nguy cơ, tác hại của thuốc lá”.

Thực trạng này đã được đoàn giám sát ghi nhận. Theo ông Lê Văn Chúc, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh: “Trong những ngày tới, đoàn sẽ tiếp tục giám sát ở các huyện, thị, thành phố của tỉnh, trong đó có các điểm trường học để nắm thực trạng chung và sẽ tham mưu giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá hiệu quả hơn trong thời gian tới”.

Thông qua hoạt động giám sát, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh sẽ tổng hợp, đánh giá thực trạng triển khai thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, nhìn nhận những khó khăn, hạn chế, vấn đề đặt ra để tham mưu, đề xuất thực hiện tốt, hiệu quả công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá trong thời gian tới, từng bước giảm thiểu tác hại của thuốc lá để người dân được sống, làm việc trong môi trường không khói thuốc lá.

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM