2 giây có 1 người chết vì bệnh tim mạch, chuyên gia đầu ngành khuyên gì ?

Bệnh lý tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới, cứ mỗi 2 giây có một người chết vì bệnh tim mạch, 5 giây có một người bị nhồi máu cơ tim. Dù nguy hiểm nhưng theo các chuyên gia về tim mạch, người dân có thể chủ động phòng ngừa yếu tố nguy cơ, phát hiện bệnh sớm, việc điều trị đang rất tiến bộ, sẽ giảm gánh nặng bệnh tật và nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch.

Người mắc bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp, hút thuốc lá, ít vận động, béo phì… là những trường hợp có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch.

Yếu tố nguy cơ nào cần phòng ngừa ?

Theo tư vấn của PGS.TS.BS Đỗ Quang Huân, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch can thiệp Việt Nam: “Bệnh tim mạch là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Có nhiều loại bệnh tim mạch: bệnh về van tim, bệnh lý mạch vành,… Khi nói về yếu tố nguy cơ mắc bệnh mạch vành là vấn đề tim mạch thường gặp hiện nay. Bệnh thường xuất hiện ở người lớn tuổi nhưng hiện nay đang ngày càng trẻ hóa. Có thể chia nguy cơ có thể mắc bệnh mạch vành làm hai nhóm yếu tố: Nhóm có thể sửa đổi và nhóm yếu tố không thể sửa đổi”.

Yếu tố nguy cơ không thể sửa đổi như lớn tuổi hoặc do di truyền. Nhóm yếu tố nguy cơ có thể khắc phục, sửa đổi được như bệnh tăng huyết áp, bệnh đái tháo đường, ít vận động, hút thuốc lá, béo phì. Khi mắc bệnh tăng huyết áp người dân nên thường xuyên tập thể lực, không ăn mặn, có lối sống tốt, uống thuốc đều thì huyết áp sẽ bình thường. Đối với bệnh nhân đái tháo đường là yếu tố nguy cơ nhưng có thể làm giảm nhẹ nguy cơ, khắc phục được bằng cách không để béo phì, ăn đường thay thế, tập luyện để không bị đề kháng Insulin và bệnh đái tháo đường sẽ ít đi, cộng thêm uống thuốc đều để giảm nguy cơ bệnh lý tim mạch.

Ít vận động cũng là yếu tố nguy cơ dễ mắc bệnh tim mạch, việc tập luyện thể lực sẽ giúp ngăn ngừa yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Người dân không cần tập luyện như một vận động viên, chỉ cần duy trì tập thể lực ít nhất một tuần 5 ngày, mỗi ngày dành 30 phút và có hai buổi tập cơ nhẹ nhàng. Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ rất là nguy hiểm, thói quen hút thuốc lá là thói quen có hại cho sức khỏe cần bỏ đi. 

Tóm lại, đối với một người nếu có nhiều yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch thì khả năng tắc, hẹp mạch máu sẽ càng tăng cao hơn.

Việc phòng ngừa yếu tố nguy cơ vẫn có hiệu quả đối với người bệnh đã từng nong mạch vành, đặt stent hoặc bắc cầu. Đối với những bệnh nhân này nếu tuân thủ đúng, ngăn ngừa yếu tố nguy cơ thì khả năng mạch vành bị bít lại, hẹp lại sẽ rất ít.

Đừng chủ quan bỏ qua các triệu chứng, nên khám sức khỏe định kỳ

Ngoài việc khuyên người dân chủ động phòng ngừa các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch, theo các chuyên gia, để bảo vệ sức khỏe tốt nhất trước nguy cơ bệnh tim mạch người dân không nên bỏ qua các triệu chứng của bệnh và cần quan tâm khám, kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhất là đối với người lớn tuổi, để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch và phát hiện sớm nếu có bệnh, khi đó việc điều trị sẽ hiệu quả hơn.

PGS.TS.BS Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc Trung tâm Tim Mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh, khuyến cáo: “Các triệu chứng tim mạch người bệnh thường bỏ qua do các triệu chứng đó dễ nhầm lẫn với những triệu chứng của những bệnh khác. Các bệnh tim mạch như: mạch vành, van tim, suy tim thì triệu chứng thường xảy ra là ngạt thở hay khó thở, xuất hiện khi bệnh nhân gắng sức, xảy ra về ban đêm. Bệnh nhân hồi hộp, đánh trống ngực, mệt mỏi rất nhiều. Một số bệnh lý khác có thể che dấu triệu chứng của bệnh tim mạch. Bệnh đái tháo đường cũng là bệnh thường gặp đi kèm với bệnh lý mạch vành, do triệu chứng không rõ ràng bệnh nhân thường bỏ qua dẫn đến phát hiện bệnh muộn. Người dân cần quan tâm nguy cơ mắc bệnh của mình, cần khám sức khỏe định kỳ đối với những người lớn tuổi, những người có nguy cơ để biết được tình trạng sức khỏe, nguy cơ tim mạch của bản thân, để được phát hiện sớm, điều trị kịp thời nếu có bệnh”.

Từ thực trạng gia tăng và ngày càng trẻ hóa của bệnh tim mạch, TS.BS Phạm Như Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, chia sẻ: “Các bệnh lý nhồi máu cơ tim vào những năm 1990 chỉ có vài ca nhưng hiện nay rất nhiều, xuất hiện hàng ngày ở các trung tâm tim mạch. Có những bệnh nhân thường để bệnh rất nặng mới đến bệnh viện, khi đó việc điều trị khó khăn hơn, biến cố xảy ra đối với bệnh nhân nặng nề hơn. Bệnh nhân cần quan tâm sức khỏe, đến các cơ sở y tế để khám, phát hiện bệnh sớm khi có các triệu chứng của bệnh”.

Theo các chuyên gia việc điều trị bệnh tim mạch hiện nay rất phát triển, nếu bệnh nhân được phát hiện bệnh sớm thì sẽ điều trị hiệu quả, giảm biến chứng và tử vong. PGS.TS.BS Đỗ Quang Huân, Phó Chủ tịch Hội Tim mạch can thiệp Việt Nam, cho biết thêm: “Can thiệp tim mạch có rủi ro biến chứng rất thấp. So với tỷ lệ biến chứng trên thế giới, ở Việt Nam chúng ta thấp hơn, khoảng 0,1-0,2%. Đối với người nhồi máu cơ tim rủi ro thường không phải do kỹ thuật của bác sĩ làm mà rủi ro do bệnh lý là cao hơn. Nghĩa là bệnh lý quá nặng, bệnh nhân có thể tử vong do trước đó mạch máu nuôi tim đã bị tắc và cơ tim đã không hoạt động được nữa. Như vậy phải chia ra hai loại rủi ro do kỹ thuật và rủi ro do bệnh lý, rủi ro do bệnh lý sẽ cao hơn rủi ro do kỹ thuật. Chẳng hạn, nếu người bệnh có hẹp mạch vành mạch máu lớn mà bác sĩ chỉ định cần nong thì người bệnh biết là rủi ro khi làm kỹ thuật, 1.000 người có một người thôi, nhưng nếu không điều trị mà lỡ bị mạch vành bị tắc thì 50% số bệnh nhân sẽ tử vong”.

Hiện nay mạng lưới phát hiện, điều trị bệnh tim mạch đã phát triển rất nhiều. Bệnh nhân có thể được phát hiện, điều trị sớm ở các cơ sở y tế gần nhất. Điều mỗi người cần quan tâm là thực hiện các giải pháp phòng ngừa yếu tố nguy cơ, quan tâm các triệu chứng và khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm nếu có bệnh, điều trị hiệu quả, giảm biến chứng, tử vong do bệnh tim mạch.

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM