An toàn cho trẻ em trong môi trường mạng

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các thiết bị thông minh đã giúp mọi người dễ dàng tiếp cận với đa dạng thông tin. Bên cạnh nhiều tiện ích thì mạng xã hội mang đến nhiều rủi ro, nguy cơ xâm hại, mất an toàn cho trẻ em.

Trẻ em cần được hướng dẫn để khai thác thông tin mạng an toàn, phụ huynh cần quản được việc sử dụng điện thoại thông minh của con em.

Công nghệ thông tin ngày càng phát triển là điều kiện, cơ hội cho mọi người giao lưu, kết nối, chia sẻ để cùng phát triển. Đối với trẻ em, mạng xã hội cũng đem lại nhiều tiện ích cho các em trong quá trình học tập, tìm kiếm tài liệu, kết nối bạn bè.

Theo em Nguyễn Hoàng Hôn, học sinh Trường THCS Hoàng Diệu, thành phố Vị Thanh, thông qua mạng xã hội em dễ dàng trao đổi bài với giáo viên và các bạn trong lớp: “Lớp em thành lập nhóm zalo, mọi thông tin về bài học, bài tập giáo viên và chúng em đều dễ dàng chia sẻ lẫn nhau. Ngoài ra, thông qua mạng xã hội, chúng em còn biết thêm nhiều kiến thức về các vấn đề thời sự, vấn đề liên quan đến cuộc sống, phục vụ tốt cho việc học tập. Trên internet có rất nhiều thông tin, do đó, chúng em phải biết chắt lọc thông tin để không làm ảnh hưởng đến bản thân. Với lại được thầy cô giáo hướng dẫn, chúng em chỉ sử dụng những trang web phục vụ cho việc học tập”, Hoàng Hôn cho biết.

Còn theo anh Nguyễn Thanh Hậu, ở phường Trà Lồng, thị xã Long Mỹ, có rất nhiều chương trình bổ ích dành cho học sinh trên internet, anh thường xuyên mở các kênh dạy học tiếng Anh để con gái học. Thông qua một số kênh truyền hình, anh thấy cháu cũng thích học, biết thêm nhiều thông tin bổ ích. Anh Hậu chia sẻ: “Ngoài theo dõi việc học của con, tôi cũng thường xuyên kiểm tra điện thoại để xem con xem những chương trình nào, có phù hợp với lứa tuổi không, tránh trường hợp con sa đà rồi rơi vào nghiện internet”.

Không thể phủ nhận internet, các thiết bị công nghệ mang đến cơ hội học tập, cung cấp kiến thức và giáo dục rộng mở cho trẻ em. Thế nhưng bên cạnh những giá trị tích cực cũng luôn hiện hữu những nguy cơ có thực với trẻ em. Ngoài những nguy cơ có thể nhìn thấy như gây cận thị, ảnh hưởng sức khỏe, thì người lớn còn lo ngại những nội dung không phù hợp với lứa tuổi của trẻ, đồng thời việc sử dụng internet thường xuyên dẫn đến tình trạng nghiện, thậm chí, các em còn bị kẻ xấu lôi kéo, dụ dỗ, trở thành nạn nhân của các vụ xâm hại, bạo lực… Em Nguyễn Duy Khoa, học sinh Trường THCS Thuận Hưng, huyện Long Mỹ, bày tỏ: “Đa số các bạn sử dụng điện thoại thông minh có kết nối internet, các bạn có cơ hội giao lưu và cập nhật thông tin. Tuy nhiên, một số bạn lại đăng tải những nội dung xấu hoặc chat với nhau những từ ngữ không lành mạnh”.

Trong thời đại công nghệ số việc cấm trẻ em tham gia không gian mạng không phải là giải pháp tối ưu mà làm hạn chế cơ hội tiếp cận thông tin, tri thức của trẻ. Thay vì cấm, phải hướng dẫn trẻ kiến thức, kỹ năng để trẻ khai thác thông tin mạng an toàn. Ngành giáo dục và đào tạo đã chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan và các gia đình, phụ huynh học sinh đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục phổ biến pháp luật, tuyên truyền về lợi ích cũng như tác hại của việc sử dụng internet và mạng xã hội, góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi về bảo vệ trẻ em của chính quyền các cấp, các tổ chức, gia đình, nhà trường, cộng đồng xã hội và trẻ em. Nhiều trường học trên địa bàn tỉnh đã tổ chức các hoạt động cụ thể, thiết thực, có tính giáo dục cao nhằm tuyên truyền cho cán bộ, giáo viên và học sinh về việc sử dụng internet và mạng xã hội một cách hiệu quả. Các tổ chức đoàn, đội tăng cường triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm tạo sân chơi lành mạnh, an toàn cho trẻ...

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021-2025. Đây là lần đầu tiên Việt Nam ban hành một chương trình ở cấp quốc gia riêng vấn đề bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng. Mục tiêu của chương trình là bảo vệ thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi tham gia các hoạt động trên môi trường mạng; đồng thời ngăn chặn, xử lý các hành vi lợi dụng môi trường mạng thực hiện các hành vi bị nghiêm cấm đối với trẻ em dưới mọi hình thức. Trang bị kiến thức, kỹ năng số cho trẻ em theo từng độ tuổi, cách thức nhận diện, thông báo, tố giác hành vi, vụ việc xâm hại trẻ em trên môi trường mạng để tự bảo vệ mình và biết cách tương tác an toàn trên môi trường mạng…

“Bên cạnh các giải pháp của ngành chức năng, hơn ai hết các bậc phụ huynh cần dành nhiều thời gian để quan tâm, theo dõi, hướng dẫn con em sử dụng internet một cách hiệu quả, phát huy thế mạnh trong học tập. Đặc biệt, khi phát hiện các vụ việc có dấu hiệu xâm hại, gây nguy hại cho trẻ em trên môi trường mạng, người dân nên trình báo với cơ quan công an, ngành chức năng để kịp thời ngăn chặn, xử lý...”, ông Võ Phú Cường, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, cho biết.

Bài, ảnh: BÍCH CHÂU