Trồng cây trên vườn nổi ở Mexico

Ở thành phố Mexico còn tồn tại kỹ thuật canh tác nông nghiệp suốt 700 năm nhưng vẫn chứng tỏ hiệu quả khi áp dụng cho nền nông nghiệp hiện đại ngày nay.

Trồng cây trên khu vườn nổi Xochimilco, thành phố Mexico.     Nguồn: BBC

Vườn nổi Xochimilco nằm cách thành phố Mexico 28km về phía Nam, đặc trưng với hệ thống kênh đào dày đặc như mê cung. Tại đây, hàng trăm du khách đổ về mỗi cuối tuần để tham gia không gian nghệ thuật, âm nhạc, ẩm thực và xuôi thuyền dọc theo những chinampas (khu vườn nổi) - dấu tích còn sót lại một dự án nông nghiệp lớn có từ thời Aztec vào thế kỷ thứ XIV. Đây được xem như một kỳ quan về lĩnh vực nông nghiệp tồn tại tới ngày nay và vẫn hoạt động để phục vụ người dân trong thành phố.

Tương truyền vào năm 1325, khi người Aztec đến thung lũng Mexico đã bắt gặp cảnh tượng kỳ lạ trên hồ Texcoco, một con đại bàng gắp theo một con rắn đang ở trên cây xương rồng mọc bên hồ, như một lời tiên tri từ xa xưa về một vùng đất mà họ có thể an cư. Người Aztec quyết định dừng chân và xây dựng nhà cửa, kinh đô tại đây. Khi thành phố ngày một phát triển lớn mạnh thì phát sinh nhiều vấn đề là bên bờ hồ không đủ diện tích để tiếp tục mở rộng trồng trọt, trong khi thung lũng Mexico có tới 5 hồ lớn và nhiều đảo bùn lầy.

Để giải quyết vấn đề này, người xưa kể lại rằng người dân ở đây đã làm đảo nhân tạo bằng kết nối các đảo bùn nhỏ lại, đóng cọc rào xung quanh tạo thành khung vững chắc để cố định và liên tục đắp thêm đất, phù sa, bùn, thân lá cây mục nát bên trên. Những cọc gỗ giữ bùn không bị chảy ra ngoài. Bùn lấy lên từ lòng hồ và cây mục nát liên tục được bổ sung bên trên dần dà hình thành lớp hữu cơ giàu dinh dưỡng. Người ta tiếp tục trồng xung quanh các vườn nổi lau sậy hoặc cây liễu để chúng mọc rễ sâu vào đất, làm vườn nổi thêm vững chắc.

Các đảo nổi sử dụng để canh tác nông nghiệp vô cùng hiệu quả. Đây là một kỹ thuật canh tác nông nghiệp bền vững mà người Aztec truyền lại, đây còn là một giải pháp sáng tạo và giải quyết toàn diện các vấn đề môi trường. Đất liên tục được bồi đắp và ngăn chặn hiệu quả xói mòn, các loại cây trồng trên vườn nổi ít bị sâu bệnh, sản lượng cũng cao gấp 13 lần so với trồng ở đất liền. Có giai đoạn toàn bộ thành phố nổi trải rộng khoảng 13km2, là nơi sinh sống của hơn 250.000 người. Kết quả của quá trình canh tác lâu đời ở đây là những khu đất xen kẽ kênh rạch đầy ắp cây trái. Tàu thuyền nhộn nhịp, tấp nập đưa hàng hóa nông sản ra vào. 

Quá trình đô thị hóa nhanh chóng khiến canh tác nông nghiệp kiểu này dần thu hẹp, không còn thịnh hành. Nhưng sau dịch Covid-19 vừa qua người dân càng thấy rõ tầm quan trọng của nông nghiệp địa phương và liên kết tạo ra một hệ thống cung cấp thực phẩm chất lượng, an toàn và ổn định. Các khu vườn nổi dần hồi sinh với doanh số bán nông sản ngày càng tăng và thu hút nhiều du khách đến tham quan.

T.NGỌC (theo BBC)