Hồi sinh ruộng bậc thang Brenta ở Italia

Ở Italia có một vùng ruộng bậc thang nổi tiếng với lịch sử lâu đời đang dần được hồi phục, thu hút người dân trở lại canh tác và phát triển dịch vụ du lịch.

Ruộng bậc thang Brenta ở Italia dần hồi sinh sau thời gian bị bỏ hoang. Nguồn: ITALY BY US

Người ta cho rằng, ruộng bậc thang ở vùng Brenta, Đông Bắc Italia có thể hình thành từ thời kỳ đồ đồng và được ghi chép lại chi tiết tại nhiều tài liệu lịch sử từ thời trung cổ. Giống như Machu Picchu ở Peru hay ruộng bậc thang Honghe Hani ở Trung Quốc, UNESCO cũng xếp ruộng bậc thang Brenta vào danh sách các di sản thế giới.

Đặc điểm của ruộng bậc thang ở đây là các mặt dốc có tính liên tục, diện tích mặt dốc khá rộng, hình thành tự nhiên giống như cắt vào sườn đồi làm giảm đi độ xói mòn và giữ cho đất ổn định. Do đó, việc trồng trọt có thể phát triển dù ở địa hình miền núi với độ cao khoảng 700m. Khi người dân canh tác thường xuyên mới đảm bảo duy trì cảnh quan và cải tạo đất để trồng trọt phát triển quanh năm. Nhưng từ những năm 1960 trở đi, việc canh tác tại vùng ruộng bậc thang khá chật vật vì phải cạnh tranh với canh tác cơ giới hóa quy mô lớn. Dân số của thung lũng Brenta cũng giảm đi một nửa trong thời gian qua, do người dân di chuyển tới địa phương khác sinh sống. Thiếu người trông coi, các ruộng bậc thang cũng dần biến mất, thay vào đó là diện tích bỏ hoang bị cây bụi xâm lấn.

Sau thời gian dài bị bỏ quên, một dự án do bà Cinzia Zonta khởi xướng từ năm 2010 đã giúp dần khôi phục cảnh quan ruộng bậc thang ở đây. Họ đã thuyết phục được các thành viên tham gia nhận khai thác, canh tác tại một diện tích ruộng bậc thang và ký hợp đồng rõ ràng, chịu trách nhiệm chăm sóc phần diện tích được giao. Người tham gia tự chọn loại cây trồng hoặc rau xanh theo ý muốn. Sau hơn 10 năm triển khai, dự án đã giúp hình thành một nhóm khoảng 100 hộ gia đình canh tác ổn định.

Khu vực nông nghiệp trên vùng cao khôi phục còn giúp hệ động thực vật ở đây phong phú trở lại, nhất là khi người dân bắt đầu trồng nhiều giống cây đặc hữu ở địa phương, không sử dụng thuốc trừ sâu, phân hóa học. Hiện dự án cũng phát triển thêm nhiều hướng trong đó có kinh doanh các loại nông sản sạch đặc sản đang tiến triển khá tốt. Đây là tín hiệu đáng mừng trong chặng đường khôi phục và hồi sinh ruộng bậc thang Brenta, một di sản thế giới và gắn liền với văn hóa, nông nghiệp cộng đồng, giúp phát triển các loại hình dịch vụ du lịch đi kèm tại địa phương.

T.NGỌC (Theo DW, Italy by us)