Firozabad - Thủ phủ của thủy tinh và vàng ở Ấn Độ

Firozabad là nơi nổi tiếng nhất với nghề sản xuất làm vòng đeo tay truyền thống ở Ấn Độ. Chính vì số lượng làm vòng tay thủy tinh cực kỳ lớn nên có một nghề khác cũng “ăn nên làm ra” không kém là chiết xuất vàng từ “rác thải” ở các xưởng sản xuất vòng tay.

Vòng thủy tinh truyền thống trang trí và đánh bóng bằng vàng thật bày bán ở Firozabad.

Firozabad là thành phố phía Bắc Ấn Độ thành lập từ năm 1354. Dù còn rất ít dấu vết sót lại của thành phố cổ kính ngày xưa, nhưng hiện nay Firozabad vẫn có nét cuốn hút riêng. Khi dạo vòng quanh thành phố, hầu hết mọi ngõ ngách, đường phố lớn nhỏ đều có những chiếc xe chở vòng thủy tinh nhiều màu sắc rực rỡ, lấp lánh và sáng bóng. Những chiếc vòng tay này chiếm vị trí quan trọng trong văn hóa truyền thống của Ấn Độ, tượng trưng cho sự thịnh vượng và may mắn dành cho người phụ nữ đã kết hôn, những cô dâu mới. Nghề truyền thống này tồn tại hơn 200 năm với khoảng gần 150 nhà máy sản xuất vòng đeo tay còn hoạt động ở thành phố Firozabad, có thể xem đây là “thủ đô sản xuất vòng đeo tay” ở Ấn Độ.

Theo thời gian, ngành này mở rộng sang các vật dụng khác như chai lọ, đồ dùng trang trí, đèn chùm thủy tinh. Những vật dụng trước đây từng được các nhà quý tộc và triều đình yêu thích. Đặc biệt hơn, vòng tay truyền thống bằng thủy tinh được làm bóng và tô điểm bằng kim loại quý đó là vàng nguyên chất. Điều đó có nghĩa là trong quá trình sản xuất vòng tay, nhiều vật dụng dùng cũng dính vàng, từ chai lọ đến hộp đựng chất đánh bóng từ vàng, vải vụn dùng lau chùi hay thậm chí là giỏ đựng vòng tay cũng dính đầy bụi vàng. Do đó, những vật dụng sau khi không còn dùng được nữa, nhiều nơi bắt đầu thu gom các loại “rác” này để chiết xuất vàng.

Người dân địa phương cho biết nghề đãi rác tìm vàng này phát triển hơn 80 năm qua các thế hệ trong gia đình. Nhiều thợ thủ công làm vàng khá thành công khi tập trung khai thác vàng từ các vật dụng bỏ đi ở các lò sản xuất vòng tay thủy tinh. Dù muốn thạo nghề không dễ, đòi hỏi độ chính xác, kỹ năng và kinh nghiệm thậm chí là một chút may mắn. Dù vàng ngày càng đắt đỏ, việc sử dụng kim loại quý này vào trang trí vòng tay giảm dần nhưng khi dọc các con phố tại Firozabad, vẫn còn thấy những người thợ thủ công miệt mài trang trí vòng tay bằng vàng, điều đó cũng có nghĩa là nghề đãi vàng từ “rác” vẫn còn tồn tại.  

T.NGỌC (Theo BBC)