Trăn trở với môn cờ vua trong trường học

Vận động viên cờ vua hầu hết được chọn lựa từ các trường học, khi các em còn rất nhỏ thường là 5 tuổi. Tuy nhiên, thực tế môn cờ vua vẫn rất khó phát triển được ở các trường, lý do vì sao ?

Việc thiếu giáo viên có chuyên môn, đã khiến cho phong trào cờ vua ở các trường khó phát triển.

Thiếu đội ngũ giảng dạy

Nhà ở tận thị trấn Cây Dương, nhưng trước đây, hầu như tối nào mỗi tuần 3 buổi, vợ chồng chị Nguyễn Thị Hồng Thắm cũng đưa con đi học cờ vua ở một CLB trên địa bàn thành phố Ngã Bảy. Chị Thắm tâm sự: “Do ở trường không có huấn luyện viên dạy cờ vua, mà thấy con nó thích bộ môn này, vợ chồng tranh thủ tìm huấn luyện viên chuyên nghiệp để con được đào tạo bài bản hơn. Nhờ vậy, con tôi ngay từ nhỏ đã phát huy được năng khiếu, giờ có thể tham gia thi đấu ở các hội thao, hội khỏe phù đổng cấp huyện, cấp tỉnh. Ngoài việc không có huấn luyện viên, ở trường hay địa phương vì ít học sinh biết và thích chơi cờ vua nên không có CLB dành cho bộ môn này”.

Nhờ sự quan tâm của cha mẹ, con chị Thắm ngay từ lớp 1 đã được học và chơi cờ vua, hiện tại cháu học lớp 4. Nhận thức được lợi ích của việc tập luyện môn cờ vua có thể giúp trẻ cư xử thông minh hơn, tập trung tốt hơn và có tư duy logic… không riêng gì chị Thắm, mà thời gian gần đây, nhiều phụ huynh bắt đầu quan tâm đầu tư cho con theo ở bộ môn này.

Tuy nhiên, thực tế việc thiếu giáo viên có chuyên môn giảng dạy môn cờ vua ở các trường, cũng khiến cho bộ môn này phát triển trong trường học rất hạn chế. Thầy Trương Trung Tính, giáo viên thể dục Trường THCS Trường Long Tây, huyện Châu Thành A, bộc bạch: “Nhận thấy cờ vua phù hợp với sự phát triển của học sinh, tôi tham mưu Ban giám hiệu nhà trường, đưa cờ vua thành môn thể thao tự chọn. Bên cạnh đó, từ các hội thi, hội thao, trường đã thành lập được CLB cờ vua, nhưng số lượng không nhiều. Với vai trò là giáo viên dạy giáo dục thể chất, trước giờ đối với môn cờ vua, tôi chưa được tập huấn hay đào tạo về môn cờ vua. Để dạy cho các em trong CLB, tôi chủ yếu dạy theo kinh nghiệm do bản thân học hỏi được là chính”.

CLB cờ vua của Trường THCS Trường Long Tây có hơn 10 học sinh ở các khối lớp tham gia tập luyện thường xuyên kể cả thời gian nghỉ hè. Tuy nhiên, để đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19, hiện CLB đã tạm ngưng luyện tập. Do không được đào tạo bài bản từng kỹ năng, chiến thuật khi đánh cờ, nên đa phần các thành viên trong CLB cờ vua của trường chỉ có thể tham gia ở các giải đấu giao lưu.

Để khuyến khích thể thao phong trào trong các trường học phát triển, trong kế hoạch hàng năm, Sở Giáo dục và Đào tạo lưu ý các trường duy trì các môn thể thao trong trường học tùy vào tình hình thực tế, trong đó có cờ vua. Ông Nguyễn Hoàng Chương, chuyên viên Phòng Giáo dục Trung học - Giáo dục thường xuyên, phụ trách nghiệp vụ thể dục thể thao, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh, chia sẻ: “Điều kiện tập luyện khá thuận lợi, tuy nhiên do ở các trường không người hướng dẫn, thiếu giáo viên có trình độ chuyên sâu về cờ vua, do đó môn thể thao này rất khó phát triển trong trường học. Nhằm khuyến khích cờ vua phát triển, hàng năm trong các hội khỏe phù đổng chúng tôi vẫn đưa cờ vua vào tổ chức thi đấu”.

Gỡ khó để phát triển

Là một trong những người đã từng gắn bó với bộ môn cờ vua từ thời còn là vận động viên, anh Lê Trần Minh Nhật, huấn luyện viên cờ vua trên địa bàn thành phố Ngã Bảy, chia sẻ: “Phong trào cờ vua trên địa bàn tỉnh hiện nay đã có bước phát triển hơn so với trước nhưng vẫn không bằng một số tỉnh bạn. Mặc dù, ở các trường ngày nay quan tâm môn cờ vua, nhưng việc thiếu thầy cô giảng dạy đã tạo thành rào cản rất lớn để bộ môn này phát triển. Trong thời gian tới, nếu các trường đưa cờ vua thành môn ngoại khóa, tôi nghĩ sẽ góp phần thúc đẩy phong trào cờ vua phát triển hơn”. Theo anh Nhật, nếu ở các trường thành lập được các CLB cờ vua sẽ hỗ trợ rất lớn cho công tác tìm kiếm nguồn vận động viên năng khiếu cho bộ môn cờ vua của tỉnh.

Ngoài là một trong những môn thể thao được đưa vào thi đấu trong Hội khỏe Phù đổng hiện nay, Liên đoàn Cờ Việt Nam cũng tổ chức nhiều giải đấu dành cho các nhóm tuổi khác nhau, bắt đầu từ U6 ở cấp độ quốc gia, châu lục và thế giới. Vì vậy, khuynh hướng hiện nay là các vận động viên cờ vua được đào tạo từ rất sớm trong đó độ tuổi 5 là thích hợp nhất. Để có nguồn vận động viên này, thời gian qua, các huấn luyện viên cờ vua đã chủ động phối hợp với các trường mầm non, mẫu giáo để mở lớp phong trào tìm học sinh năng khiếu.

Ông Nguyễn Tấn Tùng, huấn luyện viên cờ vua, cho biết: “Để cờ vua phát triển, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành thể thao và giáo dục. Trước hết, chúng ta cần phải quảng bá, nâng cao nhận thức của phụ huynh, nhà trường với bộ môn này. Bên cạnh đó, phải tổ chức các hoạt động như tập huấn, đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên cơ sở, thường xuyên tổ chức giải các cấp và có chế độ đặc thù cho học sinh có năng khiếu. Nếu thực hiện được những công việc này, tin rằng phòng trào cờ vua trên địa bàn tỉnh sẽ ngày càng phát triển, đặc biệt, trong các trường”.

Bài, ảnh: AN NHIÊN