Kéo co: Từ trò chơi dân gian đến môn thể thao thu hút

Kéo co từ một trò chơi dân gian thông dụng dần trở thành môn thể thao, thu hút đông đảo người tham gia khi thể hiện tinh thần đoàn kết tập thể.

Kéo co thường được tổ chức trong các giải thi đấu, hội thao, thu hút đông người tham gia thi đấu, cổ vũ.

Dễ tổ chức, dễ thi đấu

Chỉ cần khoảng đất trống, sân cỏ hay nền lát gạch, xi măng bằng phẳng, cùng một sợi dây thừng dài và 2 đội chơi là có thể tổ chức được trận thi đấu kéo co. Nhờ địa điểm tổ chức và thể thức thi đấu đơn giản, ít tốn kém, không phân biệt nam hay nữ, độ tuổi, ai có sức khỏe tốt đều có thể tham gia. Kéo co nhanh chóng trở thành môn thể thao phổ biến, thường được các địa phương đưa vào thi đấu hàng năm.

Ông Huỳnh Văn Sáu, ở ấp 6, xã Vị Thủy, huyện Vị Thủy, cho biết: “Dịp lễ, tết, địa phương thường tổ chức kéo co, tôi đều tham gia, tuy mệt nhưng vui. Năm nào không thi đấu thì tôi đến cổ vũ cho mọi người, so với các môn khác, kéo co hấp dẫn, sôi nổi, nhất là khi các đội giằng co, nhìn đơn giản nhưng đòi hỏi kỹ thuật nhiều”.

Khi các trận kéo co diễn ra, không khí trở nên náo nhiệt, tạo thành tâm điểm, thu hút sự chú ý của nhiều người. Tiếng còi bắt đầu trận đấu của trọng tài vang lên, giây phút nặng nề, căng thẳng bị phá tan bởi tiếng hò reo từ cổ động viên. Đó là lúc vận động viên thể hiện sự dẻo dai, sức chịu đựng, yếu tố bền, sức mạnh của tập thể được thực hiện một cách đồng đều, dứt khoát.

Anh Phạm Hoàng Chinh, viên chức Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể thao tỉnh, trọng tài điều hành các trận thi đấu kéo co, cho biết: “Kéo co có tính chất đối kháng tập thể, giằng co trong thời gian vài phút là xác định đội thắng cuộc. Trọng tài phải quan sát thật kỹ hai bên, nếu các thành viên trong đội vi phạm luật thi đấu thì xử đội đó thua cuộc”.

Tùy vào lực lượng, các đội tham gia kéo co là nam hoặc nữ, hay cả nam và nữ phối hợp. Các cuộc thi đấu thường quy định tổng trọng lượng của 8 vận động viên, hình thức thi đấu 3 hiệp, đội nào thắng trước 2 hiệp sẽ giành chiến thắng chung cuộc.

Kéo co cần sức mạnh nhưng không phải mạnh là thắng mà dựa vào nhiều yếu tố khác như đôi tay khéo léo, đôi chân rắn chắc…

Đề cao tinh thần tập thể

Tư thế đứng, cách cầm dây, lên dây, chính là yếu tố quan trọng khi thi đấu kéo co. Người chơi phải đứng vững, bảo đảm chân di chuyển linh hoạt khi tiến, lùi, không được nhấc cao để tránh mất đà, xác định đúng lúc nào cầm cự, giữ dây, lúc cần kéo, thời điểm kéo dứt điểm. Nếu sức mạnh ngang nhau, đội nào có kỹ thuật tốt và huấn luyện viên kinh nghiệm hơn sẽ có khả năng chiến thắng.

Anh Danh Lợi, ở xã Xà Phiên, huyện Long Mỹ, người từng có kinh nghiệm nhiều năm thi đấu môn kéo co, chia sẻ: “Là môn tập thể nên khi kéo co các thành viên phải quyết tâm làm tốt nhiệm vụ của mình, chỉ cần sai sót nhỏ cũng ảnh hưởng đến thành tích chung. Cả đội phải phối hợp chặt chẽ, nhuần nhuyễn trong từng nhịp di chuyển, đảm bảo sự gắn kết, có điểm mấu chốt để phát huy tối đa tổng lực”.

Đội hình thi đấu kéo co thường được lựa chọn đồng đều về chiều cao, các vị trí sắp xếp phù hợp để tạo thành lực kéo mạnh, giữ thế cân bằng khi đối thủ vào trận với miếng tấn công chớp nhoáng. Các vận động viên giữ khoảng cách nhất định để tránh giẫm, va chạm lẫn nhau. Một hiệp thi đấu dài nhất chỉ khoảng 2 phút, tất cả thành viên buộc phải tập trung cao độ, tuân thủ tính chiến thuật…

Trong đó, vị trí người đứng đầu tiên cần khỏe mạnh, trụ vững nhất, để khi gặp các đối thủ mạnh sẽ phản xạ nhanh, giật dây đầu tiên. Vị trí đứng cuối cùng được ví như người lái chiếc thuyền tránh đi chệch hướng, đòi hỏi sức ghì tốt, đôi tay chắc khỏe, tạo sự cân bằng để đội có sức kéo.

Lòng bàn tay đỏ ửng, vết hằn do dây thừng để lại là minh chứng cho sự khắc nghiệt của môn thể thao tưởng như đơn giản này. Tuy đau, vất vả nhưng khi thi đấu, mỗi vận động viên luôn thể hiện tinh thần tập thể, kỷ luật, kéo co rất cần sự đoàn kết của toàn đội cùng thống nhất để hợp lực cao nhất.

Anh Ngô Duy An, phụ trách môn kéo co tỉnh, cho biết: “Khi kéo co vận động viên cần tuân thủ tuyệt đối chỉ đạo từ huấn luyện viên để thực hiện các mảng miếng chiến thuật phù hợp từng đối thủ. Vận động viên kéo co tại tỉnh dù là phong trào nhưng đa số kỹ thuật tương đối tốt, tuy nhiên, cần có thời gian tập luyện dài hơn trước giải để giúp họ thích nghi, tránh bị mỏi cơ, hồi phục thể trạng nhanh”.

Ở Hậu Giang, phong trào kéo co khá phát triển, được tổ chức trong chương trình thi đấu của Đại hội Thể dục thể thao các cấp những kỳ qua. Kéo co tỉnh còn giành tuyệt đối 3 huy chương vàng ở nội dung đồng đội nam, đồng đội nữ và nam, nữ phối hợp trong khuôn khổ Ngày hội Văn hóa, Thể thao và Du lịch đồng bào Khmer Nam bộ lần thứ VIII năm 2022…

Thể thao Hậu Giang có tiềm năng ở môn kéo co, nên cần nghĩ thêm về hướng đầu tư mới cho môn thể thao này vừa giúp phát triển phong trào, vừa tìm kiếm được nguồn lực tham gia các giải thi đấu quy mô cấp quốc gia.

Bài, ảnh: HỒNG NHUNG