Lấy nghiên cứu khoa học làm nền tảng, nhà khoa học là động lực, doanh nghiệp là trung tâm trong phát triển thị trường KH&CN

(HGO) – Ngày 23-9, ông Phạm Minh Chính, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ, đã chủ trì Hội nghị trực tuyến Phát triển thị trường khoa học và công nghệ (KH&CN) đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập. Cùng dự có ông Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương trên cả nước. Tham dự hội nghị tại điểm cầu trực tuyến tỉnh Hậu Giang, có ông Đồng Văn Thanh, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh, cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì và chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh VGP/VIỆT BẮC

Theo báo cáo, 5 năm qua, KH&CN đã thể hiện vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nước ta. Đóng góp năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) đạt 45%, vượt cao so với Nghị quyết của Quốc hội đề ra là mức 30-35%. Tốc độ tăng năng suất lao động bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 5,88%/năm, cao hơn đáng kể so với giai đoạn 2011-2015 là 4,24%/năm, đưa Việt Nam trở thành nước có tăng năng suất lao động cao nhất trong khối ASEAN và là một trong những quốc gia có tốc độ tăng năng suất lao động cao ở châu Á. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của nước ta không ngừng được cải thiện, hiện đứng ở vị trí thứ 42/131 quốc gia/nền kinh tế, tăng 17 bậc so với năm 2016.

Thời gian qua, thị trường KH&CN của nước ta đã được hình thành, từng bước hoàn thiện và đạt được những kết quả nhất định. Trên 800 tổ chức trung gian thị trường KH&CN các loại đã được hình thành với hơn 20 sàn giao dịch công nghệ tại địa phương, 1 sàn giao dịch vùng duyên hải Bắc Bộ. Cơ sở dữ liệu quốc gia về thông tin KH&CN và Nền tảng dữ liệu và dịch vụ sở hữu công nghệ (IPPlatform.gov.vn) đang hoạt động hiệu quả. Công tác xúc tiến thị trường KH&CN được đẩy mạnh, giá trị giao dịch hàng hoá KH&CN tăng với tốc độ bình quân hằng năm đạt 20,9%. Tốc độ đổi mới công nghệ, thiết bị giai đoạn 2016-2020 đạt 12,47% (tăng 16,82% so với giai đoạn 2011-2015%).

Ông Đồng Văn Thanh, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh, cùng lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh tham dự hội nghị tại điểm cầu trực tuyến UBND tỉnh Hậu Giang.

Tuy nhiên, so với nhu cầu thực tiễn và với các thị trường khác, thị trường KH&CN nước ta còn chậm phát triển, vận hành còn nhiều vướng mắc, như: pháp luật về thị trường KH&CN còn bất cập, thiếu đồng bộ; sự thiếu vắng các tổ chức trung gian có uy tín, kinh nghiệm; hàng hoá KH&CN được cung cấp từ các viện nghiên cứu, trường đại học ở nước ta hiện nay còn rất hạn chế cả về số lượng lẫn chất lượng; việc giao dịch mua bán công nghệ hiện nay chủ yếu được diễn ra dưới hình thức hợp đồng mua sắm máy móc, thiết bị, vật tư, trong đó yếu tố chuyển giao công nghệ còn rất hạn chế hoặc không có. Trong khi đó, Chương trình phát triển thị trường KH&CN đến năm 2020 đã được triển khai và đạt được một số kết quả quan trọng, nhưng cũng bộc lộ những hạn chế và điểm nghẽn cần tháo gỡ trong giai đoạn tới.

Tại hội nghị, các đại biểu đã tham luận, trình bày nhiều nội dung quan trọng như: Phát triển mạnh mẽ thị trường KH&CN theo hướng đồng bộ, hiệu quả, hiện đại và hội nhập; Thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tài sản trí tuệ: tiềm năng và thách thức; Thúc đẩy thương mại hóa, chuyển giao tri thức từ trường đại học: kinh nghiệm quốc tế và gợi ý chính sách cho Việt Nam; Kiến tạo chính sách vượt trội để tạo động lực tăng trưởng mới cho thị trường KH&CN Việt Nam; Đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam trong chuyển giao công nghệ - góc nhìn từ nhà đầu tư nước ngoài; Bài học kinh nghiệm và khuyến nghị với Chính phủ nhằm phát triển kinh tế bền vững dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo,… và một số kinh nghiệm, khó khăn, hạn chế của các địa phương trong phát triển thị trường KH&CN.

Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Minh Chính, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ, đánh giá cao các kết quả mà nước ta đã đạt được trong việc phát triển thị trường KH&CN thời gian qua. Đồng thời, khẳng định thị trường KH&CN có vai trò then chốt trong việc thúc đẩy hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất lao động, chất lượng hàng hoá, dịch vụ và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: “Phát triển thị trường KH&CN phải lấy nghiên cứu khoa học làm nền tảng, nhà khoa học là động lực và doanh nghiệp là trung tâm”.

Tăng cường nâng cao nhận thức về thị trường KH&CN

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chỉ đạo: “Trong thời gian tới, cần tiếp tục tăng cường nâng cao nhận thức về thị trường KH&CN. Tích cực tháo gỡ những khó khăn, điểm nghẽn của thị trường KH&CN. Các bộ, ngành, cơ quan và địa phương xây dựng và lồng ghép kế hoạch phát triển thị trường KH&CN vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm. Đẩy mạnh hơn nữa thể chế hoá về đổi mới công nghệ. Thúc đẩy phát triển nguồn cung và cầu về KH&CN. Nâng cao năng lực hấp thu và làm chủ KH&CN. Đẩy mạnh hoạt động các tổ chức trung gian, phát triển mạng lưới các tổ chức trung gian. Đầu tư và phát triển các sàn giao dịch KH&CN quốc gia, sàn giao dịch tại các thành phố và vùng trọng điểm. Tăng cường tổ chức các sự kiện xúc tiến thị trường KH&CN, lồng ghép với tổ chức các sự kiện xúc tiến đầu tư, thương mại. Đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin phục vụ cho sự phát triển của thị trường KH&CN. Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu phát triển thị trường KH&CN,…”.

Thủ tướng cũng kêu gọi các doanh nghiệp, các nhà đầu tư, các tổ chức quốc tế và nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài tiếp tục quan tâm, hợp tác, hỗ trợ nước ta chuyển giao và thương mại hoá các sản phẩm KH&CN, đóng góp vào sự phát triển của thị trường KH&CN trong thời gian tới.

Tin, ảnh: ĐANG THƯ