Taliban lại thêm lệnh cấm mới với phụ nữ

Quá nhiều quy định hà khắc đối với phụ nữ khiến Afghanistan rơi vào tình trạng khó khăn cả đối nội và đối ngoại.

Phụ nữ Afghanistan mặc trang phục Burqa trên một đường phố ở Kandahar, Afghanistan, ngày 7-5-2022.   Ảnh: AFP

Mới đây, phong trào Hồi giáo Taliban đang quản lý đất nước Afghanistan lại ban hành lệnh mới cấm phụ nữ nước này đến các phòng tập thể dục và nhà tắm công cộng. Theo truyền thống, người dân Afghanistan ưa chuộng các phòng tắm công cộng tên là “hammam” và luôn phân biệt rõ giữa phòng tắm cho nam giới và nữ giới. Lệnh cấm mới này đã làm cho phụ nữ Afghanistan thêm gánh nặng vì những cấm đoán ngày càng khắc nghiệt.

Trước đó, Taliban cũng đã cấm nữ giới được tới công viên hay các hội chợ. Họ cũng bị cấm đi ra ngoài mà không có người thân là nam giới đi cùng và phải trùm kín đầu bằng khăn khi ra khỏi nhà. Kể từ khi Taliban chiếm được chính quyền ở Afghanistan hồi tháng 8-2021, phong trào Hồi giáo này đã cấm phụ nữ tham gia làm việc cho các cơ quan nhà nước. Taliban cũng đóng cửa hầu hết các trường học dành cho bé gái.

Trong giai đoạn cầm quyền trước đó của Taliban từ 1996 đến 2001, phụ nữ phải che kín mặt, không được đi làm, trẻ em gái bị cấm đến trường.

Động thái mới này của Taliban đã khiến Liên minh châu Âu (EU) bày tỏ quan ngại đặc biệt về tình hình ngày càng xấu đi của phụ nữ và bé gái tại Afghanistan. Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU Josep Borrell nêu rõ Afghanistan cần phải tuân thủ các điều ước quốc tế mà quốc gia đó là thành viên, bao gồm việc duy trì và bảo vệ các quyền kinh tế, xã hội, văn hóa, dân sự và chính trị, đồng thời cho phép toàn bộ người dân Afghanistan được xuất hiện, tham gia đầy đủ, bình đẳng trong việc vận hành đất nước.

Tuyên bố của EU khẳng định việc khối này cung cấp hỗ trợ nhân đạo cơ bản cho người dân Afghanistan phụ thuộc vào yếu tố Afghanistan là một quốc gia ổn định, hòa bình và thịnh vượng và Taliban cần duy trì các nguyên tắc nhân quyền, đặc biệt là quyền của phụ nữ và trẻ em gái, trẻ em và người thiểu số.

Trong một động thái liên quan, Hội đồng Bảo an LHQ đã họp kín theo đề nghị của Na Uy để thảo luận việc lực lượng Taliban mới ban hành lại lệnh bắt phụ nữ tại Afghanistan phải che mặt nơi công cộng, đánh dấu sự khôi phục chính sách tiêu biểu cho sự cai trị cứng rắn của phong trào Hồi giáo này trong khi gia tăng hạn chế các quyền cơ bản. Đặc phái viên LHQ về Afghanistan, bà Deborah Lyons dự kiến sẽ báo cáo trước Hội đồng Bảo an về các chính sách hạn chế gần đây của Taliban đối với “quyền con người cùng tự do dành cho phụ nữ và các trẻ em gái”.

Trước đó, khi giành chính quyền hồi tháng 8-2021, Taliban cam kết sẽ tôn trọng các quyền phụ nữ. Mặc dù vậy, tháng 3 vừa qua, Taliban rút lại tuyên bố về việc mở cửa các trường trung học cho các học sinh nữ. Gần đây, lãnh tụ tối cao của Taliban, ông Haibatullah Akhundzada nói rằng nếu phụ nữ không che mặt khi ra khỏi nhà, thì cha hoặc người thân nam giới gần nhất của người đó sẽ bị “hỏi thăm”, phải ngồi tù hoặc bị đuổi việc ở các cơ quan nhà nước. Hầu hết phụ nữ tại Afghanistan mang khăn trùm đầu vì lý do tôn giáo, song nhiều người ở các đô thị như Kabul không che kín mặt.

Kể từ khi Taliban lên nắm quyền, Afghanistan rơi vào tình trạng khủng hoảng không chỉ mất an ninh trật tự bởi các cuộc khủng bố từ Al Qaeda mà tình trạng nghèo đói, dịch bệnh ngày càng đe dọa cuộc sống của người dân. Afghanistan đang cần cứu trợ khẩn cấp từ cộng đồng quốc tế để đối phó khủng hoảng. Tuy nhiên, việc Taliban  ngược đãi với phụ nữ sẽ là rào cản với những thiện chí nhân đạo triển khai vào nước này.

HN tổng hợp