Nga - Mỹ vẫn bất đồng về vấn đề Ukraine

Mỹ và NATO vẫn bất đồng với Nga về vấn đề Ukraine làm dấy lên quan ngại ngấm ngầm cuộc chiến “3 chống 1” tại chiến trường Ukraine.

Đàm phán an ninh Nga - Mỹ tại Geneva, Thụy Sỹ ngày 10-1 kết thúc sau 7,5 giờ thảo luận. Nguồn: Reuters

Phái đoàn của Nga và Mỹ kết thúc các cuộc đối thoại an ninh ở Geneva (Thụy Sĩ) mà chưa đạt được đột phá nào về vấn đề Ukraine. Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov đã có cuộc họp kéo dài khoảng 8 tiếng với người đồng cấp Mỹ Wendy Sherman tại Geneva trong ngày 10-1. Nội dung chủ yếu xoay quanh tình hình căng thẳng giữa Nga với Mỹ và các đồng minh về vấn đề Ukraine. Thứ trưởng Ryabkov cho rằng, đây là một cuộc thảo luận chuyên nghiệp nhưng cũng đầy phức tạp. Ông Ryabkov cho biết thêm: “Thật không may, đã có sự khác biệt lớn trong các phương pháp tiếp cận dựa theo quy tắc của chúng tôi về vấn đề Ukraine. Hay nói cách khác, Mỹ và Nga ở một vài khía cạnh vẫn còn bất đồng quan điểm về những gì cần phải làm”.

Thứ trưởng Ngoại giao Nga cũng khẳng định, nước này “không có ý định tấn công Ukraine” và đợt dàn quân gần biên giới hai nước chỉ là động thái di chuyển bình thường. Dù vậy, ông Ryabkov vẫn nhắc lại các yêu cầu từ phía Nga, trong đó có việc nghiêm cấm NATO mở rộng các hành vi quân sự về khu vực Đông Âu, và đảm bảo sẽ không kết nạp Ukraine vào liên minh này.

Về phần mình, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ bà Wendy Sherman khẳng định Washington kiên quyết phản đối những đề xuất an ninh “không có triển vọng thành công”, cũng như không cho phép ai ngăn cản chính sách mở cửa của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). “Chúng tôi sẽ không từ bỏ hợp tác song phương với các quốc gia có chủ quyền muốn làm việc với Mỹ, và chúng tôi sẽ không đưa ra quyết định về Ukraine mà không có sự tham vấn với Ukraine, về châu Âu mà không có châu Âu, hoặc về NATO mà không có NATO”. Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ cũng tuyên bố, không nước nào có thể thay đổi biên giới của nước khác bằng vũ lực, đồng thời kêu gọi Nga giảm căng thẳng bằng cách đưa quân đội của mình về các doanh trại.

Trong một động thái liên quan, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cảnh báo Nga: “Nếu Matxcơva tấn công Ukraine, liên minh này sẽ giúp Kiev duy trì quyền tự vệ”. Ông Stoltenberg cho biết thêm: “Chúng tôi đang nỗ lực vì một con đường chính trị hòa bình và chúng tôi sẵn sàng hợp tác với Nga để cố gắng tìm ra con đường đó, nhằm hướng tới một giải pháp hòa bình”.

Phía Ukraine cũng có những phản ứng kiên quyết khi bà Olga Stefanishyna, một trong bốn Phó Thủ tướng của nước này, cho biết: “Bất kỳ cuộc thảo luận nào về đảm bảo an ninh đều nên bắt đầu bằng việc rút quân Nga khỏi lãnh thổ nước này”. Chúng tôi tin rằng Nga đã tính toán sai tình hình. Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào các đồng minh cũng như sự đoàn kết và quyết đoán của họ trong việc bảo vệ an ninh và ổn định ở châu Âu”.

Dù tồn tại nhiều bất đồng nhưng phái đoàn hai nước Nga - Mỹ đều mô tả cuộc họp diễn ra trong bầu không khí thân mật. Các bên đã có những cuộc trao đổi thẳng thắn và bày tỏ sẵn sàng cho việc sớm gặp lại nhau để thảo luận thêm chi tiết về các vấn đề song phương. Tuy nhiên, Matxcơva sẽ chỉ quyết định có tiếp tục đối thoại với Washington hay không sau cuộc họp với các quan chức NATO tại Brussels (Bỉ) vào ngày 12-1 tới và với Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu tại Vienna (Áo) sau đó một ngày.

Căng thẳng giữa Nga và phương Tây gần đây leo thang sau khi Mỹ, NATO cáo buộc Nga có ý định tấn công Ukraine khi điều động từ 70.000 đến 100.000 binh sĩ tới sát biên giới nước láng giềng. Matxcơva đã thẳng thừng bác bỏ cáo buộc này, đồng thời khẳng định mọi động thái quân sự ở biên giới phía Tây hoàn toàn vì mục đích phòng thủ.

Giới phân tích cho rằng, nếu đối thoại Nga - Mỹ - NATO về vấn đề Ukraine không thành công sẽ dẫn đến leo thang căng thẳng và nguy cơ xảy ra cuộc chiến “3 chống 1” giữa một bên là Nga và một bên là Mỹ - NATO và Ukraine.

HN tổng hợp