Biến thể phụ AY.4.2 của Delta nguy hiểm thế nào ?

AY.4.2 - biến chủng phụ của Delta, được cảnh báo có thể lây lan nhanh hơn đến 10-15% và tiềm ẩn nhiều nguy cơ khó lường.

AY.4.2 đã xuất hiện ở châu Âu và được giải mã lần đầu tiên vào tháng 4-2020. Ảnh: Freepik

AY.4.2 là 1 trong 45 dòng phụ của biến thể Delta đã được ghi nhận trên toàn cầu. AY.4.2 mang hai đột biến trong protein gai mà vi-rút SARS-CoV-2 sử dụng để bám và xâm nhập vào tế bào cơ thể người là Y145H và A222V.

“Cả hai đột biến Y145H và A222V đã được tìm thấy ở nhiều chủng SARS-CoV-2 khác kể từ khi bắt đầu đại dịch, nhưng vẫn ở tần suất thấp cho đến thời điểm hiện tại”, giáo sư Francois Balloux, Giám đốc Viện Di truyền Đại học London, cho biết.

Ravi Gupta, giáo sư vi sinh lâm sàng tại Đại học Cambridge, cho biết các đột biến tương tự dường như chỉ có tác động khiêm tốn đến sự liên kết giữa kháng thể và vi-rút. Theo ông, cần phải phân tích thêm các đột biến này để hiểu đầy đủ cách AY.4.2 hoạt động. “Điều mà Delta đã dạy chúng ta là thường không thể dự đoán được tác động của các đột biến. Nhưng chỉ nhìn vào chúng, tôi không nghĩ chúng là những thứ mà tôi sẽ lo lắng”, giáo sư Gupta lưu ý.

Theo thống kê của Outbreak.Info của Mỹ, cho đến nay, AY.4.2 - biến thể phụ của chủng Delta đã lan sang 28 quốc gia với 17.000 người mắc. Trước việc biến thế phụ này khiến vi-rút SARS-CoV-2 có khả năng lây lan cao hơn, thậm chí có khả năng lẩn tránh vắc-xin đã khiến nhiều nước theo dõi sát sao.

Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh cho biết, đến ngày tính đến ngày 23-10, hơn 16.000 trường hợp nhiễm biến thể AY.4.2 đã được phát hiện. Theo Viện Di truyền tại Đại học London (College London), biến thể phụ AY.4.2 có khả năng lây lan cao hơn 10% đến 15% so với biến chủng Delta và lây truyền dễ dàng hơn so với Ebola, SARS, MERS và bệnh cúm Tây Ban Nha năm 1918.

Tuy nhiên theo giới chức y tế Anh, hiện vẫn còn quá sớm để nói rằng đột biến mới của chủng Delta có dấy lên mối đe dọa lớn hơn so với biến thể Delta gốc hay không nhưng vẫn cần theo dõi chặt chẽ bởi đột biến này chiếm 6% số ca mắc Covid-19 ở nước này. Anh là quốc gia đầu tiên phát hiện biến thể AY.4.2 hay còn gọi là Delta Plus và cũng chiếm đa số ca mắc. Sau Anh, các nước khác như Israel, Mỹ và một số nước khác như Canada, Australia, Nhật Bản, Đan Mạch cũng đã phát hiện các ca nhiễm biến chủng mới. Những nước này cho biết đang theo dõi sát sao biến thể Delta Plus.

Bà Marina Granovskaya, nhà sinh vật học người Nga nói: “Chủng Delta và các biến thể phụ của nó tự sao chép nhanh hơn nhiều so với chủng gốc ban đầu. Vì vậy, các vi-rút cư trú trong cơ thể bạn có tốc độ lây lan nhanh hơn nhiều. Do vậy, chúng ta cần phải cảnh giác cao trước biến thể phụ này”.

Trong bối cảnh đó, nhiều nước đã tái áp dụng các biện pháp phòng chống dịch nghiêm ngặt hơn, nhất là khi mùa đông đến gần. Bộ Y tế Israel đang tiến hành điều tra dịch tễ học và theo dõi tất cả các biến thể của SARS-CoV-2 đã xuất hiện tại nước này. Thủ tướng Bennett yêu cầu tăng cường điều tra dịch tễ đối với biến thể phụ, yêu cầu liên lạc chặt chẽ với các nước đã phát hiện biến thể phụ này. Tổng thống Nga Vladimir Putin vừa chấp thuận đề xuất của chính phủ cho phép nghỉ làm việc 1 tuần vào đầu tháng 11 tới. Tại Singapore, một trong những nước có tỷ lệ tiêm vắc-xin Covid-19 trong khu vực và thế giới cao, với hơn 80% dân số đã tiêm chủng, chính phủ đã thông báo kéo dài lệnh giãn cách xã hội thêm 1 tháng để ngăn chặn dịch lây lan và giảm áp lực đối với hệ thống y tế.

Tổ chức Y tế thế giới cũng kêu gọi các nước châu Âu cẩn trọng vì số ca nhiễm ở châu lục này đã tăng lên trong 3 tuần liên tiếp. Với việc nhiệt độ thấp dần và người dân tăng cường đi lại trong mùa lễ hội, châu Âu có thể sẽ phải tiếp tục trải qua một “mùa đông Covid-19” khi các biến chủng mới xuất hiện, áp lực đối với các mũi tiêm nhắc lại ở các quốc gia đã có tỷ lệ tiêm chủng cao có thể sẽ tăng lên.

NGUYỄN TẤN tổng hợp