Đề xuất xử lý hình sự tài xế có nồng độ cồn 'chưa thuyết phục'

Thứ Năm, ngày 01/02/2024 | 11:19

Nhiều chuyên gia cho rằng đề xuất "xử lý hình sự tài xế vi phạm nồng độ cồn ngay cả khi chưa gây hậu quả" khó đảm bảo cơ sở pháp lý và không khả thi.

Tại hội thảo "Tác hại của rượu, bia đối với người tham gia giao thông đường bộ" do Bộ Công an phối hợp Bộ Y tế tổ chức ngày 29/1, Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia Trần Hữu Minh đề xuất xử lý hình sự tài xế vi phạm nồng độ cồn ở mức đặc biệt nghiêm trọng (vượt mức 3) dù chưa gây hậu quả.

Theo ông Minh, pháp luật hiện hành quy định tài xế có nồng độ cồn ở mức 3 (trên 0,4 mg/lít khí thở hoặc quá 80 mg/100 ml máu) dù cao đến mấy vẫn chung một hình phạt. Điều này chưa hoàn toàn phù hợp nguyên tắc cơ bản trong xử phạt hành chính, đó là phạt tương xứng mức độ vi phạm.

Do vậy, Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia đề nghị quy định mức độ nào là "đặc biệt nghiêm trọng" khiến tài xế mất kiểm soát hoàn toàn và bị xử lý theo khoản 4, điều 260 Bộ luật Hình sự.

Theo Bộ luật này, vi phạm giao thông có khả năng dẫn đến hậu quả như làm 3 người chết trở lên, gây thiệt hại tài sản 1,5 tỷ đồng trở lên... nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có thể bị phạt tù đến một năm.

Thiếu tướng Trần Đức Thuận, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh. Ảnh: Media Quốc hội

Trả lời VnExpress, thiếu tướng Trần Đức Thuận, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh, cho hay đề xuất trên đã được tính đến khi các cơ quan xây dựng pháp luật hình sự. Bộ luật Hình sự đã bổ sung điều khoản tăng nặng đối với người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn gây tai nạn.

Tuy nhiên, trong thực tế cơ quan chức năng vẫn phải dựa vào mức độ thiệt hại về tính mạng, sức khỏe và tài sản để xem xét yếu tố cấu thành tội phạm, làm căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự. "Nếu muốn xử phạt hình sự, cần đánh giá đầy đủ xem đây có phải một tội mới cần được quy định khi sửa đổi Bộ luật Hình sự. Còn chưa gây hậu quả mà xử phạt hình sự thì tôi chưa đồng tình", thiếu tướng Thuận nêu quan điểm.

Ông đề nghị khi xem xét đề xuất này, cơ quan chức năng cần nghiên cứu kỹ, đánh giá tổng thể thực trạng vi phạm pháp luật an toàn giao thông, nhất là nồng độ cồn, xem đây có phải nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tai nạn. Trong quá trình sửa đổi luật, các cơ quan có thể tính đến việc tăng nặng mức độ xử phạt hành chính trước.

Về việc học tập luật pháp quốc tế xử lý vi phạm nồng độ cồn, ông Thuận cho rằng "không phải mô hình tiên tiến nào cũng áp dụng được vào Việt Nam, vì người Việt có đặc thù văn hóa, phong tục, thói quen riêng". Vấn đề vi phạm nồng độ cồn khi lái xe chủ yếu xuất phát từ nhận thức, ý thức trách nhiệm của công dân. "Việc áp dụng các biện pháp như hiện nay đã đủ sức răn đe và đem lại hiệu quả. Tuy nhiên, để loại bỏ hoàn toàn vi phạm là rất khó, chỉ có thể giảm xuống một mức rất thấp, nhưng cần thêm thời gian", ông nói.

Ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội, cũng cho rằng hiện nay chưa có cơ sở khoa học vững chắc khẳng định một mức nồng độ cồn cụ thể có thể khiến người điều khiển xe gây tai nạn. Trong khi đó, luật hóa nội dung này phải dựa trên cơ sở pháp lý rõ ràng để đảm bảo khả thi.

Pháp luật hiện hành quy định tương đối chặt chẽ về xử lý lái xe vi phạm nồng độ cồn cả về hành chính và hình sự. Đa phần lái xe bị xử lý hình sự đều gây ra hậu quả và có đủ căn cứ xác minh tội danh theo quy định. "Nhận thức của lái xe giờ đây đã tốt hơn nhiều. Liên hoan, tiệc tùng không rượu bia cũng không còn xa lạ khi công an liên tục ra quân xử lý vi phạm nồng độ cồn", ông Liên nói.

Cảnh sát giao thông kiểm tra nồng độ cồn trên đường Lê Quang Đạo, Hà Nội, ngày 1/1/2024. Ảnh: Ngọc Thành

Dưới góc nhìn pháp lý, tiến sĩ Luật Hình sự Nguyễn Hữu Thế Trạch, Đoàn Luật sư TP HCM, nói việc áp dụng khoản 4 Điều 260 Bộ luật Hình sự về "khả năng thực tế gây ra hậu quả" trong thực tế là rất khó.

Pháp luật hiện hành chưa hướng dẫn về "khả năng thực tế gây ra hậu quả". Khi chứng minh tội phạm theo khoản này, cơ quan tiến hành tố tụng phải chứng minh ba vấn đề. Đó là có vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông; khả năng gây ra hậu quả cùng mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và khả năng thực tế gây ra hậu quả, tính có lỗi của chủ thể thực hiện hành vi.

"Rất khó chứng minh khả năng gây ra hậu quả bởi thiên về định tính, như thế nào, trong hoàn cảnh, trường hợp nào có khả năng gây ra hậu quả này", luật sư Trạch nói.

Ông cho rằng ngay cả khi có bộ tiêu chí để xác định, nhưng muốn áp dụng để xử lý hình sự thì sẽ phụ thuộc vào đánh giá của cơ quan tiến hành tố tụng - những người không trực tiếp ở trong hoàn cảnh đó và rất khó tránh khỏi đánh giá mang tính chủ quan.

"Bản thân khoản 4 Điều 260 Bộ luật Hình sự vốn khó khăn trong thực tiễn áp dụng pháp luật. Do vậy, nếu muốn phân hóa trường hợp vi phạm nồng độ cồn kịch khung để chuyển sang xử lý hình sự, tôi cho là chưa thuyết phục", ông Trạch nói.

 

Hồi tháng 11/2023, quy định xử phạt tài xế có nồng độ cồn gây tranh luận khi Quốc hội thảo luận dự án Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Nhiều đại biểu cho rằng cấm tuyệt đối người có nồng độ cồn lái xe như hiện nay chưa phù hợp và nên thiết kế giới hạn để đưa ra mức phạt.

Thẩm tra dự án luật, Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết một số ý kiến trong Ủy ban cũng đề nghị cân nhắc việc cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe vì "quá nghiêm khắc và chưa thực sự phù hợp văn hóa, phong tục, tập quán của một bộ phận người dân Việt Nam". Các thành viên này đề nghị tham khảo kinh nghiệm quốc tế và quy định nồng độ cồn ở mức độ phù hợp đối với từng loại phương tiện; bảo đảm tính thống nhất với quy định của Bộ luật Hình sự.

Dự kiến dự luật được Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp giữa năm 2024.

 

Theo Sơn Hà - Quốc Thắng (vnexpress.net)

Xem thêm

Dự án cao tốc Cần Thơ - Cà Mau đang chạy nước rút

11:24 27/06/2025

(HGO) - Bộ Xây dựng cho biết, Dự án thành phần đoạn Cần Thơ - Hậu Giang và đoạn Hậu Giang - Cà Mau thuộc Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 tổng chiều dài tuyến chính 110,85km.

Cần sớm sửa chữa tuyến Đường tỉnh 925B

11:18 27/06/2025

(HGO) - Tuyến Đường tỉnh 925B, đoạn từ UBND xã Tân Long, huyện Phụng Hiệp đi về xã Đông Phước, huyện Châu Thành hiện nay đang xuống cấp nặng.

Nguy cơ mất an toàn giao thông từ bùn đất trên Quốc lộ 61C

11:13 27/06/2025

(HGO) - Những ngày qua, tại nhiều cánh đồng trên địa bàn tỉnh, nông dân đang khẩn trương thu hoạch lúa Hè thu và làm đất chuẩn bị xuống giống vụ Thu đông. Nhằm đẩy nhanh tiến độ sản xuất, các phương tiện cơ giới như máy gặt đập liên hợp, máy thu gom lúa… hoạt động hết công suất, liên tục di chuyển từ ruộng này sang ruộng khác.

Đường tỉnh 925 nhiều nơi xuống cấp trầm trọng

05:39 27/06/2025

(HG) - Theo phản ánh của một số người dân địa phương, gần 3 tháng qua, đoạn Tỉnh lộ 925 từ Bệnh viện Đa khoa số 10 đến cầu Cái Chanh, xã Đông Thạnh, huyện Châu Thành xuất hiện nhiều điểm xuống cấp trầm trọng, gây khó khăn cho việc đi lại của bà con.

6 tháng đầu năm, tai nạn giao thông tăng 2 mặt

15:26 26/06/2025

(HGO) - Ban An toàn giao thông (ATGT) tỉnh thông tin, 6 tháng đầu năm (từ ngày 15-12-2024 đến ngày 14-6-2025), toàn tỉnh xảy ra 90 vụ tai nạn giao thông, làm 35 người chết, bị thương 80 người; so cùng kỳ, số vụ tăng 9, số người chết giảm 4, tăng 26 người bị thương.

Đẩy mạnh phát triển mạng lưới giao thông

05:56 25/06/2025

Thời gian qua, Hậu Giang luôn đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng giao thông để đảm bảo việc đi lại, giao thương hàng hóa thuận lợi. Từ đó đời sống người dân, kinh tế địa phương không ngừng phát triển.

Tăng cường chấn chỉnh vi phạm hành lang an toàn giao thông đường bộ

06:34 17/06/2025

(HG) - Ban An toàn giao thông tỉnh cho biết, từ ngày 5 đến ngày 20-6-2025, ngành chức năng sẽ tổ chức ra quân giải tỏa, xử lý vi phạm việc mua bán, lắp mái che, biển hiệu quảng cáo lấn chiếm vỉa hè, lòng, lề đường, phần đất dành cho đường bộ, phát quang cây xanh trên tuyến Quốc lộ 61 đoạn từ ngã ba Cái Tắc đến cầu Tầm Vu và phía trước khu công nghiệp, nhà máy, công ty tuyến Quốc lộ 1 đoạn BOT Cần Thơ - Phụng Hiệp.

Phòng ngừa tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu, bia

07:55 11/06/2025

(HG) - Để tổ chức thực hiện tốt Kế hoạch triển khai thực hiện công tác phòng, chống tác hại của rượu, bia trên địa bàn Hậu Giang năm 2025 vừa được UBND tỉnh ban hành, Công an tỉnh sẽ tham mưu, tổ chức thực hiện các biện pháp phòng ngừa tai nạn giao thông liên quan đến sử dụng rượu, bia.

Tai nạn giao thông làm 2 người tử vong, 2 người bị thương nặng

17:36 10/06/2025

(HGO) - Khoảng 9 giờ sáng ngày 10-6, tại km 09 thuộc ấp Tân Long, xã Tân Bình, huyện Phụng Hiệp đã xảy ra vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng làm 2 người tử vong, 2 người bị thương nặng.

Cần sớm khắc phục mố cầu bị sụp lún

08:30 06/06/2025

(HG) - Theo phản ánh của một số người dân địa phương, vừa qua, tuyến đường ô tô về trung tâm xã Đông Phước A, huyện Châu Thành đã chính thức thông tuyến sau nhiều năm thi công dở dang,

THÔNG TIN CẦN BIẾT
Nhiều mây, có mưa, có nơi mưa vừa, mưa to và rải rác có dông. Gió tây nam cấp 3. Trong cơn dông có khả năng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh.

Thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

11:02 30/06/2025

(HGO) - Nhằm đảm bảo vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp thông suốt, hiệu quả, Bảo hiểm xã hội (BHXH) khu vực XXX vừa thành lập Tổ Công tác thường trực tiếp nhận, hướng dẫn, giải đáp khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy

Kính gửi Quý độc giả thân yêu !

08:11 30/06/2025

Kể từ số báo này, Báo Hậu Giang sẽ chính thức ngừng xuất bản, chia tay với Quý độc giả theo sự chỉ đạo của Thường trực Tỉnh ủy để sáp nhập về đơn vị hành chính mới thành phố Cần Thơ theo Nghị quyết số 202/2025/QH 15 ngày 12 tháng 6 năm 2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025.

“Hạnh phúc tuổi trẻ”

08:10 30/06/2025

Đây là quyển sách của triết gia Ấn Độ Jiddu Krishnamurti (1895-1986) dành cho những người trẻ.

Mãi nhớ Hậu Giang qua từng câu hát, lời ca !

08:09 30/06/2025

Miền đất Hậu Giang đã để lại trong ký ức bao người không chỉ qua âm nhạc, mà ở các thể loại nghệ thuật khác như văn, thơ, nhiếp ảnh...