Tín hiệu khả quan cho Brexit

Còn chưa đầy hai tuần nữa là đến hạn chót Brexit, liệu Thủ tướng Anh Boris Johnson có thể hoàn thành mục tiêu đề ra trong thời gian ngắn ngủi còn lại ?

Ảnh minh họa. Nguồn: AFP

Để theo kịp kế hoạch của mình, ông Johnson dường như đã chấp nhận nhượng bộ đối với yêu cầu của Liên minh châu Âu (EU) về biên giới Ireland. Các nhà đàm phán Brexit tiếp tục họp để hoàn thành nốt những khúc mắc về biên giới giữa quốc gia thành viên của EU là Ireland và Bắc Ireland trong kế hoạch Anh rời khỏi EU (hay còn gọi Brexit) của ông Johnson.

Bản đề xuất mới nhất của Anh tập trung thực hiện một hình thức đối tác hải quan. Theo đó, Anh sẽ để Bắc Ireland thuộc liên minh hải quan với mình, song về bản chất, khu vực này lại hưởng các quyền lợi và nghĩa vụ của liên minh hải quan EU. Thế nhưng, hệ thống hải quan này sẽ khó triển khai hiệu quả và EU lo rằng nó có thể đe dọa tính thống nhất của thị trường chung EU. Tuy nhiên, về cơ bản hai bên đã đồng ý với việc đặt một biên giới hải quan dọc theo biển Ireland.

Nhiều thông tin từ giới ngoại giao tại Brussels tiết lộ trên thực tế EU và Anh đã đạt được thỏa thuận Brexit nhưng chưa thể công bố do phía Anh vẫn chưa giải quyết xong bất đồng trong nước. Đặc biệt là vào phút cuối, đảng Dân chủ hợp nhất Bắc Ireland (DUP), đưa ra một số phản đối liên quan đến vấn đề biên giới trên biển Ireland. Vì thế, Thủ tướng Anh Boris Johnson cần có thêm thời gian thuyết phục đảng DUP. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cũng cho biết, về cơ bản đã có thỏa thuận Brexit nhưng vẫn còn một số nghi ngại từ phía Anh.

Trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier đã thông báo với các thành viên rằng một văn bản pháp lý sẽ được đưa ra thảo luận, xem liệu có được ký kết tại thượng đỉnh EU diễn ra trong 2 ngày 17 và 18-10, kịp cho phiên họp đặc biệt của Quốc hội Anh vào ngày 19-10 hay không.

Như vậy trên danh nghĩa thỏa thuận Brexit đã thông qua được EU, nhưng Thủ tướng Johnson vẫn còn một cửa ải khó khăn khác cần phải vượt qua. Đó là Quốc hội Anh, bao gồm đảng Liên minh Dân chủ (DUP) và những nghị sĩ thuộc Nhóm Nghiên cứu châu Âu (ERG), nhóm chống đối chính sách thân châu Âu trong đảng Bảo thủ Anh, với quan điểm trái chiều, dù thỏa thuận có như thế nào chăng nữa, Bắc Ireland vẫn tiếp tục thuộc lãnh thổ hải quan của Vương quốc Anh.

Điều đáng nói ở đây là thỏa thuận tương tự như của ông Johnson từng bị người tiền nhiệm, bà Theresa May bác bỏ và cho rằng thỏa thuận mà không Thủ tướng Anh nào có thể chấp nhận. Bởi lẽ, thỏa thuận này sẽ chấm dứt hiệu lực nếu trong tương lai, hai bên có thể đạt được một thỏa thuận khác về vấn đề biên giới cứng tại Ireland. Do đó, việc thuyết phục được những nghị sĩ đối lập tại Quốc hội Anh để thông qua bản kế hoạch là điều không hề dễ đối với ông Johnson.

Từ những diễn biến trên, Brexit sẽ có hai kịch bản xảy ra. Một là, Quốc hội Anh ủng hộ kế hoạch vừa đạt được với EU của ông Johnson để Brexit diễn ra đúng 31-10. Hai là,  nếu kế hoạch Brexit không thể thông qua được Quốc hội Anh vào ngày 19-10 tới, ông Johnson sẽ phải ngậm ngùi xin gia hạn Brexit đến ngày 31-1-2020 theo dự luật mà Hạ viện Anh đã thông qua.

Giới quan sát nhận định, nhiều khả năng ông Johnson sẽ thuyết phục cả EU và Quốc hội Anh đồng thuận với thỏa thuận Brexit mới nhằm theo đuổi đến cùng tuyên bố kiên quyết đưa nước Anh ra khỏi EU vào ngày 31-10-2019, dù có thỏa thuận hay không của ông.

Hơn 3 năm đàm phán nhọc nhằn, phải tốn quá nhiều thời gian và công sức thậm chí gây nhiều áp lực buộc bà May phải từ chức Thủ tướng nước Anh, cả Anh và EU đều cảm thấy mệt mỏi muốn sớm có hồi kết cho câu chuyện Brexit. Do vậy, những tín hiệu khả quan trong mấy ngày qua đều cho thấy sự tích cực hứa hẹn cuộc “ly hôn” giữa Anh và EU sẽ diễn ra êm đẹp và có thể sẽ được hoàn tất vào cuối tuần này. Mọi thứ dường như đang trở nên có lợi cho ông Johnson sau thời gian dài tranh đấu.

HN tổng hợp