Hiệu quả thiết thực từ điều trị Methadone

Điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone được tỉnh áp dụng từ cuối năm 2015 đến nay, giúp người nghiện không còn thèm nhớ và ngừng sử dụng các chất dạng thuốc phiện, ngăn ngừa lây truyền HIV. Để nhìn nhận lại những hiệu quả trong công tác điều trị này, phóng viên Báo Hậu Giang đã có cuộc trao đổi với ThS.Trần Văn Mới (ảnh), Phó Giám đốc Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh.

Trước tiên xin ông cho biết thời gian qua, việc điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh mang về hiệu quả ra sao, thưa ông ?

- Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh đã triển khai 2 cơ sở điều trị Methadone. Nơi đầu tiên tại Trung tâm Y tế thị xã Ngã Bảy, hiện đang trị cho 38 người, lũy tích 57 bệnh nhân. Còn tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh, triển khai từ đầu năm đến nay, đang điều trị cho 3 bệnh nhân, lũy tích là 7.

Có thể nhận thấy, số lượng người đến điều trị bằng Methadone ngày càng tăng dần. Nhờ đó, giúp đa số bệnh nhân từng uống Methadone đều từ bỏ được các chất dạng thuốc phiện. Đồng thời, bệnh nhân điều trị đã cải thiện tình trạng sức khỏe rõ rệt, tham gia lao động, có việc làm giúp ích cho bản thân, gia đình và xã hội. Các trường hợp khi đến điều trị được tư vấn, xét nghiệm HIV. Nếu bị nhiễm sẽ được hỗ trợ điều trị thuốc ARV. Do đó, điều đầu tiên là cần có sự tự nguyện của người bệnh và uống Methadone càng lâu thì mang lại hiệu quả cao.

Vậy hiện nay nhận thức của đối tượng tham gia và người dân về điều trị Methadone như thế nào, thưa ông ?

- Hầu hết người bệnh đã tin tưởng vào điều trị Methadone, khi giúp họ từ bỏ được các chất dạng thuốc phiện hiệu quả hơn so với cai nghiện bắt buộc, tạo cơ hội hòa nhập cộng đồng. Tuy nhiên, vẫn còn khó khăn khi một bộ phận người dân chưa hiểu rõ về vấn đề này. Người dân sẽ dễ dàng lầm tưởng Methadone là thuốc điều trị thay thế tất cả những loại ma túy, nhưng thật sự nó chỉ hữu hiệu đối với các chất dạng thuốc phiện như heroin và morphine. Hoặc thậm chí, người dân sẽ nghĩ rằng khi điều trị Methadone phải mất nhiều tiền.

Điều quan trọng là khi đối tượng uống Methadone hiện nay sẽ được miễn phí hoàn toàn, hồ sơ tham gia điều trị đơn giản. Thủ tục tham gia uống Methadone chỉ cần đơn đăng ký tham gia điều trị; có hộ khẩu hoặc CMND hoặc giấy phép lái xe, ảnh 4x6cm. Cán bộ y tế sẽ tư vấn cụ thể cho đối tượng về quy trình điều trị.

Ông có lưu ý gì cho người bệnh khi điều trị Methadone ?

- Methadone là chất đồng vận với chất dạng thuốc phiện, nghĩa là có tác dụng tương tự các chất dạng thuốc phiện (như heroin và morphine). Sự khác biệt lớn nhất giữa Methadone với những chất gây nghiện khác, là nó tác động kéo dài hơn và người sử dụng không có xu hướng tăng liều khi dùng. Giúp người nghiện không còn thèm nhớ và ngừng sử dụng heroin hoặc morphine.

Tuy nhiên, người dùng cần lưu ý khi uống Methadone phải do cán bộ y tế kê đơn và theo dõi chặt chẽ vì liều dùng sẽ khác nhau giữa các bệnh nhân cũng như từng giai đoạn. Người bệnh nếu không uống đủ liều sẽ không có tác dụng như mong đợi; ngược lại uống quá liều hoặc vừa uống Methadone vừa sử dụng các loại ma túy khác hay chất kích thích như rượu, bia… sẽ gây nguy hiểm. Một số ít người bệnh có thể gặp tác dụng không mong muốn như buồn ngủ, nổi mề đai, táo bón… nhưng thường hết sau 1-2 ngày điều trị.

Cán bộ y tế chuẩn bị Methadone cho các người bệnh đến điều trị tại Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh.

Người đang điều trị Methadone sẽ bị chấm dứt điều trị khi vi phạm một trong các quy định. Bao gồm, không tuân thủ quy trình điều trị từ 2 lần trở lên trong vòng 6 tháng; có xét nghiệm dương tính với các chất dạng thuốc phiện khác ngoài Methadone liên tiếp từ 2 lần trở lên trong vòng 12 tháng, sau khi đã đạt liều điều trị duy trì Methadone; có xét nghiệm dương tính với các chất ma túy khác ngoài các chất dạng thuốc phiện; có hành vi vi phạm trật tự, an toàn xã hội, gây rối tại cơ sở điều trị Methadone.

Thời gian tới, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh sẽ có những kế hoạch gì để duy trì và nhân rộng việc điều trị Methadone trên địa bàn tỉnh ?

- Chúng tôi sẽ tiếp tục tuyên truyền sâu rộng trong cộng đồng bằng nhiều hình thức, để mọi người hiểu biết đúng hơn về Methadone, giúp người nghiện tiếp cận với Methadone. Dự kiến, cuối năm 2019, sẽ mở thêm cơ sở điều trị Methadone tại Trung tâm Y tế huyện Châu Thành A. Giai đoạn năm 2020 và những năm tiếp theo, tỉnh sẽ duy trì 3 cơ sở điều trị Methadone để đáp ứng nhu cầu người nghiện heroin.

Xin cảm ơn ông !

   HỒNG NHUNG thực hiện