Nỗ lực, từng bước giảm tác hại của thuốc lá

Hút thuốc lá những nơi quy định cấm vẫn xảy ra, là chuyện “biết rồi khổ lắm nói mãi” và hiện nay nỗi lo còn đến từ thực trạng hút thuốc lá điện tử, hút Shisha ở giới trẻ, nên công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá cần được quyết liệt hơn.

Bảng tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá được treo ở Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh.

Chưa thể triệt để loại bỏ khói thuốc lá ở “nơi cấm”

Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định nhiều nơi công cộng không được hút thuốc lá và cũng đã có nghị định quy định mức xử phạt nếu vi phạm hút thuốc lá nơi cấm, tuy nhiên vẫn chưa đơn vị nào có thể triệt để loại bỏ khói thuốc lá dù đã nỗ lực với nhiều cách tuyên truyền, kiểm soát. Ông Nguyễn Thanh Hiểu, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh, cho biết: “Chúng tôi đưa việc thực hiện không hút thuốc lá trong bệnh viện vào quy chế cơ quan; treo nhiều biển cấm hút thuốc, có cả bảng tuyên truyền cụ thể về mức xử phạt hành vi vi phạm hút thuốc lá trong bệnh viện sẽ bị phạt bao nhiêu tiền; tuyên truyền gián tiếp qua loa phát thanh nội viện và tuyên truyền trực tiếp qua lực lượng cán bộ, y, bác sĩ mỗi khi thăm khám tiếp xúc bệnh nhân. Tuy tình trạng hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện đã giảm nhiều, nhưng chưa thể nói là hoàn toàn không có khói thuốc lá”.

Đối với Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh, thì việc xây dựng bệnh viện không khói thuốc lá đặc biệt quan trọng, bởi đây là bệnh viện chuyên tiếp nhận và điều trị những trường hợp bệnh liên quan trực tiếp đến tác hại của thuốc lá. Bác sĩ Nguyễn Hồ Bích Ngân, Trưởng khoa Khám bệnh của bệnh viện, chia sẻ: “Theo các nghiên cứu và thực tế khám, chữa bệnh cho bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và bệnh hen phế quản thì có 90% bệnh nhân có liên quan đến thuốc lá. Bên cạnh điều trị cho bệnh nhân thì việc tuyên truyền, tư vấn cho người bệnh giảm hoặc bỏ hẳn thuốc lá được chú trọng thực hiện. Tuy nhiên, có người không bỏ được, có người chưa quyết tâm, nên thuốc lá vẫn gây hại và đặc biệt giảm hiệu quả điều trị bệnh do không bỏ được thuốc lá. Đây là vấn đề còn trăn trở”.

Nhiều năm qua, tất cả các cơ sở y tế đều đã xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc lá, tuy nhiên vẫn chưa đơn vị nào có thể khẳng định không còn khói thuốc lá. Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức và hành động của người dân và việc chế tài, xử phạt vi phạm hành chính hầu như chưa thực hiện được ở tỉnh. Ông Nguyễn Văn Chúc, Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe tỉnh, nhận định: “Năm năm qua được sự hỗ trợ của Dự án Phòng, chống tác hại của thuốc lá quốc gia (trực thuộc quản lý của Bộ Y tế), hàng năm tỉnh được đầu tư kinh phí trên 1 tỉ đồng để phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tập trung tuyên truyền, vận động, xây dựng mô hình hiệu quả... Nhìn chung cơ bản đã tuyên truyền rộng khắp và có chiều sâu. Hầu hết các cơ sở y tế và các trường học, nơi công cộng đều có gắn biển cấm hút thuốc lá. Đã có sự chuyển biến tích cực, giảm tác hại của thuốc lá trong các cơ quan, đơn vị, trường học, cơ sở y tế, nơi công cộng. Tuy nhiên, vẫn còn những trường hợp hút thuốc lá trong khuôn viên cấm, vẫn cần có những giải pháp nhằm đem lại hiệu quả tích cực hơn nữa trong thời gian tới. Việc xử lý vi phạm hành chính đối với những trường hợp vi phạm chưa thực hiện được, trọng tâm vẫn là tuyên truyền”.

Bảo vệ giới trẻ trước nguy cơ nghiện thuốc lá

Trong giới trẻ hiện nay, tại các điểm trường không chỉ đối diện với nguy cơ hút thuốc lá điếu truyền thống mà còn đối diện với thực trạng thanh, thiếu niên, học sinh bị lôi kéo sa vào hút thuốc lá điện tử và hút Shisha tiềm ẩn nhiều nguy hại sức khỏe. Thầy Nguyễn Hữu Tiền, Bí thư Đoàn Trường THPT Châu Thành A, nói: “Các hoạt động truyền thông phòng, chống tác hại của thuốc lá được duy trì thường xuyên ở trường: Qua phát thanh học đường, các biển cấm, tuyên truyền lồng ghép các buổi tuyên truyền pháp luật và buổi sinh hoạt dưới cờ, tuyên truyền qua kiểm tra,... Tuy nhiên, thực trạng gần đây học sinh không chỉ đối diện với nguy cơ hút thuốc lá truyền thống mà còn sử dụng thuốc lá điện tử và hút Shisha,... buộc giáo viên chặt chẽ hơn để kiểm soát không để xảy ra hút thuốc lá với mọi hình thức trong trường học”. Với trên 2.000 em học sinh các cấp học, việc thực hiện tuyên truyền giáo dục không hút thuốc lá và các dạng khác của thuốc lá ở trường học cần tích cực hơn nữa, là giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá không chỉ ở hiện tại mà còn về lâu về dài ở ngôi trường này. Thực trạng trên cần được các trường quan tâm chứ không riêng gì Trường THPT Châu Thành A.

Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31-5) và Tuần lễ Quốc gia không khói thuốc lá (từ 25 đến 31-5) năm 2020 với chủ đề “Bảo vệ thanh thiếu niên khỏi tác động của việc quảng cáo các sản phẩm thuốc lá và sử dụng thuốc lá”, nhiều hoạt động tuyên truyền cổ động sẽ được tiếp tục triển khai nhằm nâng cao nhận thức người dân về phòng, chống tác hại của thuốc lá, nhất là trong giới trẻ. Ông Lê Văn Chúc, Giám đốc Trung tâm Truyền thông - Giáo dục sức khỏe tỉnh, cho biết thêm: “Hoạt động tuyên truyền, treo băng rôn hưởng ứng sẽ được thực hiện tập trung trong tuần này và ngay ngày 31-5 hoạt động tuyên truyền qua xe cổ động sẽ được triển khai đồng loạt ở các huyện, thị, thành. Tuyên truyền về Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá và các quy định xử phạt, tác hại của thuốc lá đến sức khỏe con người, trong đó, thanh, thiếu niên cần hiểu rằng tác hại của thuốc lá điện tử và hút Shisha cũng nghiêm trọng như thuốc lá truyền thống và không nên sử dụng”. Nhiều khẩu hiệu tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử cũng được thông tin đến người dân: Hít phải nicotine trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ nhỏ; thuốc lá điện tử có nicotine là chất gây nghiện, là nguyên nhân gây các bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa và ung thư;…

Bài, ảnh: HỒNG DIỄM