Chuyển biến trong xây dựng nông thôn mới

Với nhiều nỗ lực trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nên sau gần 9 năm triển khai, đời sống vật chất và tinh thần của người dân vùng nông thôn ở huyện Vị Thủy được nâng lên rõ rệt.  

Nhân rộng mô hình sản xuất sạch và thông minh là một trong những mục tiêu của huyện Vị Thủy trong xây dựng NTM vào thời gian tới.

Đến thời điểm này, huyện Vị Thủy có 4/9 xã (28/70 ấp) được công nhận đạt chuẩn NTM, chiếm 44,44%; số tiêu chí bình quân ở các xã là 15 tiêu chí/xã và huyện không có xã đạt dưới 5 tiêu chí. “Để có được kết quả ấn tượng như trên thì thời gian qua công tác triển khai, thực hiện phong trào được cả hệ thống chính trị quan tâm, từ đó tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức trong cán bộ, đảng viên, người dân và sự đồng thuận trong xã hội. Đặc biệt, người dân xác định rõ hơn vai trò chủ thể và lợi ích của mình trong xây dựng NTM, vì vậy đã tích cực tham gia cùng với chính quyền địa phương thực hiện nhiều phần việc để làm đổi thay vùng quê theo hướng phát triển”, ông Nguyễn Văn Vui, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Vị Thủy, nhận định.

Chuyển biến trong sản xuất

Là huyện thuần nông với diện tích đất nông nghiệp chiếm khoảng 90% so với tổng diện tích đất tự nhiên của huyện, do đó khi bắt tay vào xây dựng NTM, Vị Thủy tập trung chỉ đạo các địa phương có giải pháp phát huy tiềm năng, thế mạnh của mình nhằm không ngừng nâng cao nguồn thu nhập cho người dân. Theo đó, với cây trồng chủ lực là lúa, thời gian qua, Vị Thủy thường xuyên xây dựng và nhân rộng những mô hình sản xuất hiệu quả, đồng thời phối hợp với ngành chức năng của tỉnh mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật nhằm giúp người dân sản xuất hiệu quả. Điển hình như mô hình canh tác lúa thông minh (12ha), sản xuất lúa chất lượng cao (8.000ha), cánh đồng lớn gắn với liên kết doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm (1.252ha)…

Ông Phạm Minh Quang, ở ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy, chia sẻ: “Vụ lúa Hè thu vừa qua, tôi cùng 9 hộ dân nơi đây lần đầu được tiếp cận với cách sản xuất lúa thông minh và mang lại hiệu quả tích cực. Cụ thể, khi áp dụng máy cấy “3 trong 1” bà con được giảm nhiều khâu từ bón phân đến phun thuốc nên giảm chi phí sản xuất, bảo vệ được sức khỏe. Còn về năng suất lúa thì đạt 6,82 tấn/ha, riêng ruộng đối chứng chỉ đạt 6,71 tấn/ha. Nhờ vậy, ruộng thực hiện mô hình cho lợi nhuận gần 12 triệu đồng/ha, cao hơn 2,5 triệu đồng/ha so với ruộng bên ngoài. Từ hiệu quả mang lại, vụ lúa Đông xuân tới đây sẽ có nhiều hộ áp dụng cách làm trên để vừa mang lại hiệu quả kinh tế, đồng thời vừa bảo vệ môi trường nông thôn được trong lành”. 

Tuy mô hình trên là bước đổi mới đầu tiên trong sản xuất nông nghiệp của huyện và tỉnh, nhưng những kết quả mang lại đã tạo được nhiều ý nghĩa trong thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm tăng hiệu quả trên cùng một đơn vị diện tích. Bên cạnh nhân rộng mô hình và chuyển giao khoa học kỹ thuật, hàng năm, huyện Vị Thủy đều đầu tư nạo vét các công trình thủy lợi, xây dựng trạm bơm điện, cống để phục vụ khép kín cho sản xuất nông nghiệp, nhất là vùng sản xuất lúa 3 vụ. Từ sự quan tâm trên nên đến nay toàn huyện có được 176 trạm bơm, trong đó có 44 trạm bơm điện và 132 trạm bơm dầu; 289 cống hở kiên cố, đảm bảo khép kín hoàn chỉnh trên 12.500ha, chiếm trên 75% diện tích đất sản xuất lúa của huyện. Ngoài giúp người dân chủ động nguồn nước sản xuất thì các công trình thủy lợi còn giúp thích ứng với biến đổi khí hậu. “Những công trình, dự án trong sản xuất nông nghiệp được Nhà nước quan tâm đầu tư trong thời gian qua đã giúp người dân thụ hưởng được nhiều lợi ích. Minh chứng cụ thể là mô hình cánh đồng lớn trong canh tác lúa có hệ thống thủy lợi kiên cố và đảm bảo cơ giới hóa 100% trong các khâu từ làm đất đến thu hoạch. Vì vậy, làm ruộng bây giờ vừa khỏe lại vừa cho lợi nhuận cao hơn trước rất nhiều”, ông Đàm Văn Lý, nông dân ở ấp 7B2, xã Vị Thanh, bộc bạch.   

Ông Trương Văn Trí, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vị Thủy, cho hay: Ngoài cây lúa, huyện Vị Thủy còn triển khai thực hiện được nhiều mô hình sản xuất theo hướng an toàn, sạch và ứng dụng những khoa học công nghệ mới như: Mô hình sản xuất dưa hấu theo tiêu chuẩn VietGAP, sản xuất nấm rơm và trồng rau trong nhà lưới. Bên cạnh đó, đơn vị còn tranh thủ nguồn hỗ trợ từ các đề tài, dự án khoa học đã tổ chức hỗ trợ cho hơn 200 hộ dân thực hiện các mô hình phát triển sản xuất như: trồng chanh không hạt, bưởi, dừa xiêm, nuôi vịt trời, nuôi gà trên đệm lót sinh học, nuôi lươn thương phẩm, nuôi cá trê vàng trên ruộng lúa… Thông qua việc triển khai nhiều giải pháp trên nên hiện mức thu nhập bình quân đầu người tại 4 xã (Vị Thanh, Vị Thủy, Vị Thắng, Vị Trung) đạt chuẩn NTM của huyện là trên 42 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo xét theo hướng đa chiều bình quân chung của các xã là 6,99%, trong đó tại 4 xã đạt chuẩn NTM đều còn dưới 4%, riêng xã Vị Thắng chỉ còn 2,98%.

Cơ sở hạ tầng dần hoàn thiện

Bên cạnh phát triển sản xuất, thời gian qua, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện Vị Thủy vừa tranh thủ từ các nguồn vốn hỗ trợ, vừa kết hợp với công tác tuyên truyền vận động nhằm tạo sự đồng thuận trong Nhân dân. Thông qua tuyên truyền, bà con tự nguyện và tích cực đóng góp công sức, tiền, hiến đất… để cùng Nhà nước đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng giao thông nông thôn ngày càng hoàn thiện. Nhờ quá trình đầu tư xây dựng được phân kỳ, thực hiện theo từng giai đoạn và nhu cầu thực tế từng địa bàn, đến nay toàn huyện có gần 294/428km đường được nhựa và bê tông hóa đạt chuẩn theo quy định. Trong đó, có 40,9/40,9km đường trục xã, 78/148km đường trục ấp, liên ấp và 97/145km đường ngõ xóm. Từ sự đầu tư trên đã góp phần giải quyết tốt nhu cầu đi lại và giao thương hàng hóa cho người dân, qua đây tạo ra bộ mặt mới khang trang cho vùng nông thôn.

Người dân huyện Vị Thủy tích cực xây dựng cảnh quan môi trường nông thôn để tạo điểm nhấn.

Chia sẻ về sự đổi thay của quê hương, ông Lê Văn Niên, ở ấp 10, xã Vị Trung, thông tin: “Trước khi xây dựng NTM, trên địa bàn xã Vị Trung còn nhiều tuyến đường chỉ mới đổ đá cấp phối và đường đất bị sình lầy nên vào mùa mưa việc đi lại khó khăn. Còn bây giờ, đường thông thoáng, không những tạo điều kiện thuận lợi cho con em đến trường mà việc lưu thông hàng hóa cũng dễ dàng hơn”.  

Không dừng lại ở giao thông mà hiện hệ thống điện, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn… trên địa bàn huyện Vị Thủy cũng được đầu tư mới và nâng cấp khang trang. Điển hình là tỷ lệ hộ dân nông thôn sử dụng điện an toàn tăng từ 97% (năm 2010) tăng lên  99,07% (năm 2019); có 27/46 trường ở các cấp học được công nhận đạt chuẩn quốc gia; nâng cấp, sửa chữa 4 trung tâm văn hóa xã và 24 nhà văn hóa - khu thể thao ấp, đến nay có 4/9 xã đạt chuẩn về cơ sở vật chất văn hóa. Mặt khác, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện còn tăng cường công tác tuyên truyền, vận động và nhắc nhở người dân tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường tại gia đình và nơi công cộng, đồng thời tổ chức nhiều đợt phát quang bụi rậm, dọn cỏ dọc theo các tuyến đường giao thông và trồng cây xanh tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp trước nhà. Qua phát động phong trào, ý thức người dân trong việc tạo cảnh quan bằng hàng rào cây xanh, trồng hoa trước nhà được thực hiện tốt, từ đó tạo điểm nhấn trên các tuyến đường quê. 

Ông Nguyễn Văn Kính, ở ấp 10, xã Vị Trung, cho biết nhờ xây dựng NTM mà diện mạo nông thôn thay đổi nhanh chóng từ con đường, nhà ở, mô hình sản xuất… Ngoài ra, trình độ dân trí, nhận thức của người dân cũng thay đổi rõ nét. Minh chứng là qua phong trào xây dựng nếp sống văn minh, gia đình văn hóa đã góp phần làm cho mối quan hệ xóm làng ngày càng gắn bó, mọi người cư xử có văn hóa hơn. Bên cạnh đó, các tệ nạn xã hội như trộm cắp, nhậu nhẹt, quậy phá giảm đáng kể nhờ thực hiện nhiều mô hình của ngành công an như: cổng rào an ninh trật tự, thắp sáng đường quê vào ban đêm… Những kết quả NTM cho thấy, khoảng cách giữa thành thị và nông thôn đang xích lại rất gần. Cũng từ việc xây dựng NTM mà đời sống người dân vùng nông thôn nâng lên đáng kể.

Ông Nguyễn Văn Vui, Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Vị Thủy, cho biết thêm: Một trong những giải pháp quan trọng mà địa phương đề ra trong xây dựng NTM thời gian tới là tập trung chỉ đạo phát triển mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị, mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp thông minh ứng dụng công nghệ cao. Bên cạnh đó, duy trì và phát triển thương hiệu trầu tại xã Vị Thủy và hướng đến phát triển du lịch nông nghiệp trên địa bàn. Đồng thời, kêu gọi đầu tư nhà máy chế biến nông sản để góp phần tiêu thụ hàng hóa và giải quyết việc làm tại chỗ cho lao động nông thôn...

Bài, ảnh: HỮU PHƯỚC