Khi nào sẽ diễn ra cuộc gặp Mỹ với Iran ?

Mặc dù chưa tuyên bố chính thức nhưng tại buổi họp báo bế mạc Hội nghị thượng đỉnh G7 hé lộ khả năng các quốc gia liên quan sẽ thu xếp một cuộc gặp giữa Mỹ với Iran trong vài tuần tới.

Các nhà lãnh đạo Nhóm 7 nước công nghiệp phát triển nhất thế giới (G7) cùng đại diện Liên minh châu Âu tại Hội nghị thượng đỉnh ở Biarritz, Tây Nam Pháp, ngày 25-8-2019. Ảnh: AFP/TTXVN

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Mỹ Donald Trump hé lộ khả năng thu xếp một cuộc gặp giữa ông Donald Trump với Tổng thống Iran Hassan Rouhani trong vài tuần tới. Ông Macron cho biết các bên đã nhất trí về hai vấn đề quan trọng là Iran không được sở hữu vũ khí hạt nhân và tình hình hiện nay không bao giờ được phép đe dọa đến ổn định khu vực. Mặc dù vẫn chưa có chi tiết cụ thể nào được thống nhất và mọi thứ vẫn có nguy cơ đổ vỡ, song các cuộc thảo luận kỹ thuật đã bắt đầu với một số tiến bộ nhất định. Ông Macron cũng bày tỏ tin tưởng rằng nếu Tổng thống Iran Hassan Rouhani đồng ý gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump, chắc chắn hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận, đồng thời hy vọng cuộc gặp này sẽ diễn ra trong vài tuần tới. Đáng chú ý, ông Macron cho biết sau chuyến thăm bất ngờ của Ngoại trưởng Iran đến G7 trong chiều ngày 25-8, vấn đề Iran đang có những biến chuyển quan trọng.

Tổng thống Pháp Macron nêu rõ: “Tổng thống Iran Rohani đã nói rất rõ rằng ông ấy sẵn sàng gặp bất cứ nhà lãnh đạo chính trị nào nếu điều đó phục vụ cho lợi ích của Iran. Tôi cũng đã nói thông qua Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif và qua điện thoại với Tổng thống Rohani rằng, nếu ông ấy chấp nhận gặp Tổng thống Trump, thì một thỏa thuận có thể đạt được. Trên cơ sở những trao đổi đó, tôi hy vọng trong vài tuần tới chúng tôi có thể tổ chức thành công một cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Rohani”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẵn sàng gặp người đồng cấp Iran Hassan Rouhani trong hoàn cảnh hợp lý, đồng thời nhấn mạnh Mỹ không muốn thay đổi chế độ tại Iran và đánh giá Iran là một quốc gia có tiềm năng to lớn. Ông Trump tuyên bố: “Tôi nghĩ ông ấy (Rouhani) sẽ muốn gặp. Tôi nghĩ Iran muốn giải quyết tình hình khó khăn hiện nay. Đồng thời khẳng định nếu hoàn cảnh hợp lý, tôi chắc chắn sẽ đồng ý”.

Trước đó, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã nhấn mạnh quan điểm của Tehran là giải quyết các vấn đề với Mỹ thông qua các biện pháp ngoại giao. Ông Zarif cho biết: “Chính sách ngoại giao tích cực của Iran trong việc theo đuổi cam kết mang tính xây dựng vẫn tiếp tục. Con đường phía trước khó khăn, song đáng để cố gắng”.

Trong một diễn biến liên quan, Iran đã từ chối lời đề nghị của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhằm đưa chương trình tên lửa đạn đạo của nước Cộng hòa Hồi giáo này vào chương trình nghị sự của các cuộc đàm phán mới. Bên cạnh đó, Iran cũng từ chối lời đề nghị của Pháp nhằm thảo luận về sự hiện diện của Iran trong khu vực.

Tuy nhiên, liên quan tới ý tưởng của Tổng thống Pháp nhằm thiết lập nguồn tín dụng trị giá 15 tỉ USD trong khuôn khổ một cơ chế nhằm giúp Tehran thực hiện các giao dịch thương mại, nguồn tin này cho biết Iran sẽ cân nhắc đảo ngược quyết định rút lại một số cam kết trong thỏa thuận hạt nhân mà Iran đã ký với Nhóm P5+1 (gồm Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc và Đức) năm 2015 còn gọi là Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA) nếu nguồn tín dụng này được đảm bảo.

Mặc dù đã có tín hiệu khả quan về cuộc gặp giữa Mỹ và Iran nhưng theo đánh giá của một số hãng truyền thông phương Tây thì nhiều khả năng cuộc đàm phán với Mỹ sẽ phụ thuộc vào việc Washington có quay trở lại thỏa thuận hạt nhân năm 2015 hay không? Bên cạnh đó, Iran sẽ không tham gia đàm phán cho đến khi Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt nhằm vào nước này đi kèm với một số hỗ trợ kinh tế như đề xuất của Tổng thống Pháp  Emmanuel Macron. Điều này chắc chắn phía Mỹ khó đồng thuận.

Do vậy, cuộc gặp giữa Mỹ và Iran vẫn còn khá mù mờ, khó đoán định có thể diễn ra khi nào.

HN tổng hợp